در سال چهارم پس از هجرت، بعد از کوچ کردن بنى النضیر، مدینه آرامشى پیدا کرد و منافقین نیز از نظر سیاسى شکستخورده و دست و پاى خود را جمع کردند. در این حال خبر آمد که قبیله غطفان در صدد تهیه لشکر براى جنگ با مسلمانان هستند.
عصراسلام: رسول خدا(ص) با چهارصد تن و یا بیشتر از یاران خود براى مقابله با آنها از مدینه حرکت کرد، و چون به سرزمین دشمن رسید مردان قبیله مزبور که نیروى مقاومت و جنگ با مسلمانان را در خود نمىدیدند گریخته و به کوهها پناه بردند و گروهى از زنان و اثاث و اموالشان به دست مسلمانان افتاد، و غنیمت زیادى به دست آوردند پیغمبر اسلام و همراهان براى اینکه از تعقیب و حمله دشمن اطمینان حاصل کنند مقدارى در آن سرزمین ماندند و چون اطمینان پیدا کردند به سوى مدینه بازگشتند.
در همین جنگ و مدت توقف در آن سرزمین بود که براى نخستین بار دستور نماز خوف آمد و طبق آن دستور، مسلمانان در وقتخواندن نماز پشتسر رسول خدا(ص)به دو دسته تقسیم شدند، دستهاى براى پاسدارى لباس جنگ پوشیده و در برابر دشمن ایستادند، و دسته دیگر براى نماز آماده شدند و رکعت اول را با آن حضرت خوانده و رکعت دوم را فرادى و بسرعت تمام کرده به جاى دسته اول آمدند و آن دسته دیگر خود را به رکعت دوم نماز رسول خدا(ص)رسانده و رکعت دوم رانیز به صورت فرادى خوانده و خود را به سلام امام رساندند، به شرحى که در کتابهاى فقهى ذکر شده.
منابع :
1. رقاع جمع رقعه به معناى قطعه و تکه است، و در اینکه چرا این غزوه به این نام موسوم گردید وجوهى گفتهاند.
یک. گویند: چون هوا بسیار گرم بود مسلمانان به پاهاى خود تکههایى از پارچه بسته بودند تا از گرما صدمه نبینند.
دو. گفتهاند: در این سفر پاهاى سربازان اسلام زخم شد و هر کس به زخم پاى خود پارچهاى بست.
سه. برخى گویند: مسیرى که مسلمانان عبور کردند داراى سنگهاى الوان بود و هر قسمتى از این سنگها به رنگى بود.
چهار. برخى گفتهاند: رقاع اسم درختى و یا نام کوهى نزدیک مدینه بوده که مسلمانان در این سفر از کنار آن عبور کردند. 5. ذات الرقاع نام جایى است که در آن نقطه با دشمن یعنى قبیله غطفان برخورد کردند. 6. نام درختى بوده که مورد پرستش اعراب آن زمان بود و هر کس براى قضاى حاجتش کهنهاى به آن بسته بود و به همین جهت آن را ذات الرقاع مىگفتند و جنگ در نزدیکى آن اتفاق افتاده.
نویسنده : سید هاشم رسولی محلاتی