خطاهای شناختی

نمی‌دونم این طالع‌بینی‌های ماهانه رو دیدین یا نه؟

مثلا می‌نویسن طالع‌بینی مردادی‌ها و یه سری گزاره مطرح می‌کنن که واقعا تا حدی درسته، یا مثلاً اونایی که اهل فال گرفتن هستن می‌گن می‌دونم فال قهوه و تاروت و ... خرافاته، آخه ولی همش درمورد من درست می‌گه!

واقعیت اینه که هم حرف شما درسته، هم اون فالگیر داره تا حدی درست می‌گه و هم اینکه شما گرفتار یکی از خطاهای شناختی به نام اثر بارنوم یا فورر شدین.

بارنوم که تو فیلم The Greatest Showman خیلی قشنگ داستان کلاه‌برداری‌هاش نشون داده شده یه تیکه کلام معروف داشته و می‌گفته تو هر دقیقه یه بازنده به دنیا میاد. یعنی اکثر مردم ساده‌لوح ان و خدایگان استفاده از مردم با کلی‌گویی بوده.

سال ۱۹۴۸ یه دانشمندی به نام فورر این اثر رو آزمایش کرد. به یه سری دانشجو یه آزمونی داد که اصلا آزمون شخصیت معتبری نبود، به جای نتیجه هم بهشون یه سری گزاره کلی داد، مثل «شما نیاز شدیدی به تعریف و تمجید دارید.» نکته اینه که وقتی از دانشجوها خواست بین صفر تا پنج به درستی این عبارات درمورد خودشون جواب بدن، میانگین ۴/۶ به دست اومد.

اثر بارنوم،فورر می‌گه اکثر مردم تمایل دارن توصیفات کلی رو به عنوان ویژگی شخصیتی خودشون بپذیرن.

نمونه‌هایی از این اثر ایناست:

- شما فردی هستید که اغلب به ارزیابی خود می‌پردازید و عادت دارید خودتان را نقد کنید.
- شما کسی هستید که اغلب به دیگران اجازه نمی‌دهید خیلی به شما نزدیک شوند، اما هنگامی که قلب‌تان را به روی بقیه می‌گشایید، با آن‌ها بسیار گرم می‌گیرید؛ به طوری که اگر به شما پشت کنند، ناراحتی‌اش همیشه در قلب‌تان باقی خواهد ماند.
- گاهی پیش می‌آید که بسیار برون‌گرا شده و نبض مهمانی را به دست می‌گیرید، اما زمان‌هایی هم هست که به گوشه‌ای می‌خزید و خیلی تمایلی به صحبت کردن ندارید.

همین الان شاید فکر کنید عه منم اینجوری ام اما اینا عملا درمورد بیشتر آدم‌ها صدق می‌کنن ولی کلاهبردارها اینا رو به عنوان ویژگی‌های شخصیتی منحصربفرد ما بهمون می‌فروشن.

دفعه بعد که کسی از فالگیری و آزمون‌های شخصیت نامعتبر به عنوان چراغ راه خودشناسی یاد کرد، این اثرو یادتون باشه.

@yekravanshenaas

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بله

	خیر