تصاویر و پیامهایی که پیرامون رابطه جنسی از رسانهها منتقل میشوند، اغلب این برداشت را در ذهن مخاطب ایجاد میکنند که برقراری یک رابطه جنسیِ تماما لذت بخش، برای هر فردی ممکن است یا باید این طور باشد.
در حالی که برای بسیاری، داشتن مقاربت و دخول در حین فعالیت جنسی، غیرممکن، یا به شدت دردناک تجربه میشود. وضعیتی که یکی از شایعترین علتهای آن، واژینیسموس است.
واژینیسموس اختلالی بسیار شایع است که در عین حال، به ندرت راجع به آن صحبت میشود، و احساس تنهایی و ناامیدی از دریافت کمک، فشار روانی زیادی را برای زنان مبتلا و شریک جنسی آنها ایجاد میکند. نتایج مطالعهای در استرالیا نشان میدهد که در حدود ۲۰ درصد از زنان، و ۲ درصد از مردان، از مقاربت دردناک شکایت دارند.
برخلاف مشکلات جنسی مردان، مانند اختلال نعوظ، که به خصوص از زمان معرفی درمانهایی مانند قرص ویاگرا (سیلدنافیل)، مورد توجه و آگاهی عمومی قرار گرفته است، مشکلات جنسی زنان کمتر مورد توجه و درمان قرار می گیرد. به عبارتی، در غیاب فشار تبلیغاتی شرکت های دارویی برای درمان اختلالات زنانه، سرعت رشد آگاهی عمومی از این اختلالات و درمانهای ممکن برای آنها نیز، کندتر بوده است.
نتایج یک مطالعهی اخیر در سال ۲۰۱۹ نشان داد که در حدود ۵۷٪ از زنان مراجعه کننده به یک کلینیک درمان اختلالات جنسی، علت مراجعه خود را رابطه جنسی دردناک گزارش کردند، که از بین آنها ۶۰٪ مبتلا به واژینیسموس بودند. تقریبا نیمی از این افراد، برای بیشتر از پنج سالِ گذشته، و یک نفر از هر پنج نفر، برای بیش از ده سالِ گذشته، این مشکل را داشته اند.
واژینیسموس ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد. درد اغلب به صورت احساس سوزش، گرفتگی یا فشار توصیف میشود. در موارد شدید که وارد شدن هیچ شیءی به واژن ممکن نمیشود، توصیف مبتلایان از تلاشهایشان، مانند ضربه زدن به یک دیوار آجری است.
افراد مبتلا به واژینیسموس تشخیص داده نشده، اغلب دچار احساس شرم و غیرعادی بودنی میشوند که مانع از جستجوی کمک توسط آنها میشود، اعتماد به نفسشان را کاهش میدهد و باعث ابتلا به اضطراب و افسردگی در آنها میشود. مبتلایان به واژینیسموس ممکن است از هرگونه صمیمیت، به دلیل ترس از منتهی شدن آن به رابطه جنسی اجتناب کنند، خود را حامل یک راز یا نقص شرمآور بدانند، و در صورت وارد شدن به رابطه، مشکل خود را عامل ایجاد فاصله و تعارض با شریک عاطفیشان تجربه کنند.
هنگام توصیف واژینیسموس، مانند بسیاری از اختلالات دیگر، امکان تفکیک ذهن و بدن از یکدیگر وجود ندارد. علل زمینه ساز واژینیسموس مختلف و اغلب متاثر از فاکتورهای متعددی هستند. اما اضطراب یا ترس از درد، بارداری یا بیمار های منتقل شونده از راه جنسی، تابوهای فرهنگی و مذهبی پیرامون رابطه جنسی، یا تعارضات و تردیدهای درونی در ارتباط با قدرت یا جذابیت جنسی خود، عدم تمایل به رابطه جنسی، سابقه ضربه های روانی و سوء استفاده جنسی، فیزیکی یا عاطفی، و توقعات غیرواقع بینانه از عملکرد جنسی خود، از جمله فاکتورهای موثر در شکلگیری واژینیسموس اولیه هستند.
واژینیسموس ثانویه هم میتواند در اثر هریک از عوامل مذکور، و یا به دنبال مشکلات ارتباطی کاهش دهندهی میل جنسی، عفونتهای تناسلی، آندومتریوز و حاملگی، اتفاق بیفتد. تنیدگی عضلانی یکی از واکنشهای معمول به ترس و اضطراب است و واژینیسموس هم زمانی اتفاق میافتد که این انقباض و تنیدگی در عضلات کف لگن ایجاد میشود.
در صورت تائید تشخیص واژینیسموس، پس از رد کردن احتمال هرگونه مشکل طبی، لازم است که به فرد مبتلا اطمینان داده شود که انقباض عضلات کف لگن، یک اتفاق غیرارادی و یک واکنش محافظتی ناخودآگاه است که در عین حال، با دریافت کمک میتوان به آن غلبه کرد.
آموزش به فرد مبتلا در ارتباط با ماهیت واژینیسموس، درمان مشکلات طبی احتمالی، پرداختن به اضطراب و ترس زمینه ساز، و فیزیوتراپی عضلات کف لگن، بخش هایی از درمان چندوجهی واژینیسموس هستند. همچنین، آگاهی از شرایطی مانند نرسیدن به برانگیختگی در حین فعالیت جنسی، احساس اجبار یا تبعیت برای انجام رابطه، که مانع از تجربه لذت و باعث تشدید درد میشود، مهم است.
باید دانست که زنان مبتلا به واژینیسموس، قبل از هر اقدامی، از حمایت روانی برای شناسایی و ابراز مشکلشان سود میبرند و اگرچه با درمان، رسیدن به رابطهی جنسی دلخواه غیرممکن نخواهد بود، اما متوقف کردن هر اقدام تشدیدکنندهی اضطراب، مانند تلاش برای رابطه همراه با دخول، ممکن است به عنوان بخشی از مسیر درمان، مورد نیاز باشد.
Anita M Elias
ترجمه توسط کانال تلگرام علی نیکجو
https://theconversation.com/vaginismus-the-common-condition-leading-to-painful-sex-148801