علائم پنهان اختلال نقص‌توجه-بیش‌فعالی در دختران

تشخیص اختلال نقص‌توجه-بیش‌فعالی(ADHD)، در بسیاری از دخترهای مبتلا به آن، تا سن بلوغ به تعویق می‌افتد، و حتی در این سنین هم احتمال آن وجود دارد که علائم این اختلال، به اشتباه به عنوان اضطراب، افسردگی و اختلال دوقطبی تشخیص داده شود.

مطالعات نشان می‌دهند که حدود ۱۴٪ از دخترهای مبتلا به ADHD، پیش از درمان اختصاصی این اختلال، درمان ضدافسردگی دریافت کرده‌اند، در حالی‌که این احتمال در پسرها ۵٪ بوده است.

برخلاف پسرهای مبتلا به ADHD که اغلب علائم بیش‌فعالی و تکانشگری را نشان میدهند، تظاهر ADHD در دخترها اغلب به سمت بی‌توجهی و کمبود تمرکز گرایش دارد. دخترها در تلاش برای انطباق با انتظارات محیطی و اجتماعی مرتبط با جنسیت خود، علائم بیش فعالی را تا حد زیادی مهار می‌کنند.

تلاش دخترها برای تطابق دادن خود با انتظارات محیطی، ممکن است منتهی به آن شود که آنها علامت بیش‌فعالی را صرفا به صورت انجام کارهای بی‌هدف و بی‌قراری در صندلی یا نیمکت کلاس، و تکانشگری را به صورت علائمی مانند پرحرفی، گفتن کلمات نامتناسب بدون فکر کردن به آنها، تغییر دادن سریع جریان صحبت از موضوعی به موضوع دیگر، و پریدن وسط حرف دیگران، نشان دهند.

تمام دخترهای مبتلا به ADHD، تمام علائم و نشانه‌های زیر را بروز نمی‌دهند. و از طرفی، داشتن یک یا دو علامت از علائم زیر مساوی با تشخیص ADHD نیست. با این وجود، مشاهده تعدادی از این علائم به صورت پایدار، می‌تواند نشان دهندهٔ ضرورت مشورت با یک متخصص باشد:

- حواسپرتی و ناتوانی از حفظ تمرکز
- منحرف شدن مکرر و سریع توجه از یک فعالیت به فعالیت دیگر
- آشفتگی و به هم‌ریختگی در ظاهر و رفتار
- فراموشکاری
- مشکل در به اتمام رساندن تکالیف
- خیال‌پردازی افراطی
- صرف زمان نسبتا طولانی برای پردازش خواسته ها و دستورات؛ به طوریکه ممکن است در ابتدا به نظر برسد که چیزی نشنیده است.
- بی دقتی و اشتباهات مکرر به دنبال آن
- پرحرفی و مشکل در گوش دادن به صحبت دیگران تا انتها.
- مدیریت زمانی مختل؛ به طور مثال دیر رسیدن مکرر.
- زودرنجی، تحریک‌پذیری و حساسیت مفرط.

عدم تشخیص این علائم به عنوان یک شرایط طبی نیازمند درمان، باعث می‌شود که کودک و اطرافیان او، این علائم را به عنوان یک نقص شخصیتی سرزنش‌آمیز تلقی کنند. بر همین اساس، دخترهای مبتلا به ADHD به احتمال بیشتری دچار افسردگی، اضطراب، محدود شدن روابط دوستانه به دنبال افت اعتماد به نفس، و درگیری در روابط توأم با سوء‌استفاده، می‌شوند.

تشخیص ADHD می‌تواند باعث برداشته شدن بار شرم، گناه و القابی مانند تنبل، حواسپرت و .. از کودک شود. دریافت درمان مناسب در شکل درمان دارویی، مشاوره، آموزش به والدین، تکنیک های مدیریت رفتاری و .. می‌تواند باعث کاهش مشکلات ناشی از علائم بیماری، و روشن‌تر شدن دورنمای آینده این کودکان شود.

در عین حال، مطرح شدن تشخیص یک اختلال روانشناختی، اگر‌چه باعث کم شدن میزان سردرگمی و ابهام والدین در ارتباط با علت رفتارهای مختل کودک میشود، اما خودسرزنشگری، غمگینی، و میل به انکار، تجربه‌ی مشترک بسیاری از والدینی است که تشخیص اختلال ADHD برای فرزندان آنها مطرح می‌شود. این موضوع، اهمیت حمایت روانشناختی از والدین را در فرایند ارزیابی و تشخیص یک اختلال در کودک نشان می‌دهد.

Keath Low & Joel Forman

ترجمه توسط کانال تلگرام علی نیک‌جو

@alipsychiatrist

مطالب مرتبط