آموزه‌های اخلاقی از امام سجاد (ع)

حجت الاسلام و المسلمین محمدجعفر سعیدیان فر در یادداشتی درباره «آموزه‌های کوتاه اخلاقی از امام سجاد(ع)» نوشت:

۱. قَالَ (ع) کَمْ مِنْ مَفْتُونٍ بِحُسْنِ الْقَوْلِ فِیهِ وَ کَمْ مِنْ مَغْرُورٍ بِحُسْنِ السَّتْرِ عَلَیْهِ وَ کَمْ مِنْ مُسْتَدْرَجٍ بِالْإِحْسَانِ إِلَیْهِ. (تحف العقول ؛ ص ۲۸۰)

امام سجاد(ع) فرمود: چه بسیار کسى که به خوب گویى [مدح و تملق] مردم درباره خودش فریفته شد و چه بسیار کسى که در اثر حسن پرده پوشى (خداوند بر گناهانش) مغرور گشت و چه بسا کسى که از نعمت فزایى (خداوند بر خویش) غافلگیر شد.

۲. قَالَ (ع‏) لَا حَسَبَ لِقُرَشِیٍّ وَ لَا لِعَرَبِیٍّ إِلَّا بِتَوَاضُعٍ وَ لَا کَرَمَ إِلَّا بِتَقْوَى وَ لَا عَمَلَ إِلَّا بِنِیَّهٍ وَ لَا عِبَادَهَ إِلَّا بِالتَّفَقُّهِ‏ أَلَا وَ إِنَّ أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّهِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِهِ. ‏.(تحف العقول ؛ ص ۲۷۹)

امام سجاد (ع) فرمود: براى هیچ قریشى و عرب، نژادى جز فروتنى نماند و ارجى جز به پرهیزگارى و کردارى جز به (اخلاص) نیّت و عبادتى جز به دانش نباشد. هان، ناخوشایندترین مردم نزد خداوند کسى است که خود را پیرو روش امامى داند (ولى) از کردار او پیروى نکند.

۳. وَ قَالَ لِابْنِهِ مُحَمَّدٍ ع افْعَلِ الْخَیْرَ إِلَى کُلِّ مَنْ طَلَبَهُ مِنْکَ فَإِنْ کَانَ أَهْلَهُ فَقَدْ أَصَبْتَ مَوْضِعَهُ وَ إِنْ لَمْ یَکُنْ بِأَهْلٍ کُنْتَ أَنْتَ أَهْلَهُ وَ إِنْ شَتَمَکَ رَجُلٌ عَنْ یَمِینِکَ ثُمَّ تَحَوَّلَ إِلَى یَسَارِکَ وَ اعْتَذَرَ إِلَیْکَ فَاقْبَلْ عُذْرَهُ‏ (تحف العقول؛ ص ۲۸۲)

امام سجاد (ع)به فرزند خود- امام باقر (ع) فرمود: هر که از تو خیرى بخواهد برایش انجام بده که اگر درخور آن بود بجا کرده‏اى و اگر در خور نبود تو در خور آن بوده‏اى. و اگر مردى از جانب راست تو، تو را دشنام داد و سپس به جانب چپ تو رفت و از تو پوزش خواست، پوزش او را بپذیر.

۴. قالَ(ع): أرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فیهِ کَمُلَ إسْلامُهُ، وَ مَحَصَتْ ذُنُوبُهُ، وَ لَقِیَ رَبَّهُ وَ هُوَ عَنْهُ راض: وِقاءٌ لِلّهِ بِما یَجْعَلُ عَلى نَفْسِهِ لِلنّاس، وَ صِدْقُ لِسانِه مَعَ النّاسِ، وَ الاْسْتحْیاء مِنْ کُلِّ قَبِیح عِنْدَ اللّهِ وَ عِنْدَ النّاسِ، وَ حُسْنُ خُلْقِهِ مَعَ أهْلِهِ. (مشکاه الأنوار: ص ۱۷۲))

امام سجاد (ع)فرمود: هرکس داراى چهار خصلت باشد، ایمانش کامل، گناهانش بخشوده خواهد بود و در حالتى خداوند را ملاقات مى کند که از او راضى و خوشنود است:

۱ـ خصلت خودنگهدارى و تقواى الهى به طورى که بتواند بدون توقّع و چشم داشتى، نسبت به مردم خدمت نماید.

۲ ـ راست گوئى و صداقت نسبت به مردم در تمام موارد زندگى.

۳ـ حیا و پاکدامنى نسبت به تمام زشتى هاى شرعى و عرفى.

۴ ـ خوش اخلاقى و خوش برخوردى با اهل و عیال خود

۵. قالَ(ع): إنَّ الْمَعْرِفَهَ، وَ کَمالَ دینِ الْمُسْلِمِ تَرْکُهُ الْکَلامَ فیما لایُغْنیهِ، وَ قِلَّهُ ریائِهِ، وَ حِلْمُهُ، ‏وَ صَبْرُهُ، وَ حُسْنُ خُلقِهِ (تحف العقول: ص ۲۰۲)

امام سجاد (ع)فرمود: همانا معرفت و کمال دین مسلمان در گرو رها کردن سخنان و حرف‌هایی است که به حالش ‏سودی ندارد. همچنین از ریاء و خودنمایی دوری جستن و در برابر مشکلات زندگی بردبار و شکیبا بودن و نیز دارای اخلاق ‏پسندیده و نیک سیرت بودن است.‏

۶. قالَ(ع): ما مِنْ جُرْعَه أَحَبُّ إلى اللّهِ مِنْ جُرْعَتَیْنِ: جُرْعَهُ غَیْظ رَدَّها مُؤْمِنٌ بِحِلْم، أَوْ جُرْعَهُ مُصیبَه رَدَّها مُؤْمِنٌ بِصَبْر.( مستدرک الوسائل: ج ۲، ص ۴۲۴، ح ۲۱)

امام سجاد (ع)فرمود: نزد خداوند متعال حالتى محبوب تر از یکى از این دو حالت نیست: حالت غضب و غیظى که مؤمن با بردبارى و حلم از آن بگذرد و دیگرى حالت بلا و مصیبتى که مؤمن آن را با شکیبائى و صبر بگذراند.

شفقنا

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بله

	خیر