آینده محتوم برجام

در این ایام؛ «پروپاگاندا» بر واقعیت ماهیت روابط غلبه نسبی داشته و همین موضوع بر پاره ای برداشت‌های ناصحیح با سرفصلهای اشتباه دامن زده است.

بسیاری در داخل ایران؛ جهان را منظومه ای می پندارند که حول محور ایران در حال پیمایش مدار است. غافل از اینکه ایران؛ جزئی از پیکره این نظام تشکل یافته است و در این چرخش چندوجهی؛ باید با استفاده از فرصتهای موجود به دنبال بهترین و هنرمندانه ترین مسیر منتهی به پیشرفت و بالندگی برای خود و مردمانش باشد.
بنابراین لازم است به چند سرفصل مهم اشاراتی مختصر گردد:

نخستین مورد؛ اظهارات ضد و نقیض مسئولان دولتی ایران و دولت های طرف برجام است. در این باره بر دو موضوع تاکید می نماییم:

۱_ دولت پیشین ایران با گفتمانی مشخص در خصوص دستیابی به توافق؛ در صدد حفظ وضع موجود اقتصادی و سیاسی تا پایان دوره خود بود و ماه ها با این گونه تبلیغات امور کشور را پیش برد. دولت فعلی نیز به دنبال اجرای همان استراتژی با بکارگیری عملیات رسانه ای بوده، اما غافل از آن است که زمان اجرای این راه کار همچون دولت پیشین تاریخ انقضا و نقطه پایان چند ماهه ندارد و میبایست فکری نو دراندازد.

۲_ از سوی دیگر اما؛ ایالات متحده هدفی جز پیوستن به برجام با اعطای حداقل امتیازات ممکن را ندارد. لذا هر گونه توافق احتمالی؛ نافی انگیزه امریکا نبوده و مانع اهداف اصلی این کشور در فشارهای حقوق بشری و تروریسم با استانداردهای دوگانه مدنظر امریکایی؛ نخواهد بود.

بدیهی است این پیوستن مجدد؛ امکان اعمال فشارهای بیشتر را تسهیل خواهد کرد. لذا؛ ایران باید در این دو راهی انتخاب نماید که از مسیر برجام به عقب باز گردد_که دیگر مقدور نیست و جامعه جهانی را در مقابل ایران قرار خواهد داد_ ؛ و یا در مسیر توافق مجدد برجامی؛ تبعات بعدی پیوستن آمریکا به این توافقنانه را بپذیرد و پیش بینی لازم را داشته باشد.

اما نکته ای که کاملا مغفول مانده است؛ این است که با پیوستن آمریکا به برجام و با احتمال پیروزی جمهوری خواهان در دور بعدی ریاست جمهوری امریکا _که این احتمال کم نیست_؛ مکانیسم تحریم های منشور ملل متحد در دسترس کامل خواهد بود و دولت بایدن می تواند ادعا نماید که ما بر حسن نیت خود وفادار ماندیم اما؛ دولت بعدی الزامی به عدم استفاده از بندهایی نظیر مکانیسم ماشه پیش بینی شده در برجام را نخواهد داشت.

بعلاوه مقامات آمریکایی بر شرایط لغزنده اقتصادی ایران کاملا واقفند و به چیزی جز یک موافقت نامه درحد برجام و نه بعنوان یک معاهده؛ تن نخواهند داد چرا که در این بازی دو سر برد؛ نیاز به ارائه چنین ضمانت نامه ای ندارند

نکته بعدی که مسئولان ایرانی بهتر است بر آن واقف باشند این است که؛ زمانی که استراتژی بر مبنای منافع عقلانی ملی تنظیم شده باشد؛ تفاوتی میان حزب جمهوری خواه و دموکرات وجود ندارد و بسیاری از موارد در پشت پرده های تو در توی اندیشکده های تبیین کننده این منافع؛ در یک امتداد، مشخص و برنامه ریزی شده است.

لذا یقین داشته باشید جمهوری خواهان امریکا بر خلاف انچه در ظاهر نشان می دهند، با توجه به اشتباه تاکتیکی و عجولانه در خروج از برجام، موافق صد در صد برجام با علم بر تسهیل استفاده از مکانیسم بازگشت تحریم های سازمان ملل متحد در صورت احیای مجدد آن هستند.

دومین مورد؛ تاکید مکرر برخی رسانه ها ، نشریات، کارشناسان و پژوهشگران بر رقابت آمریکا با چین؛ آینده چین و لزوم بهره گیری از شرایط بوجود آمده بمنظور توسعه مناسبات ایران با چین در این میدان منازعه چند وجهیست.

اما لازم است بیان گردد جهان به سرعت در حال پیشرفت های دگردیسانه است و این طرز تفکر مبنی بر استفاده ایران از این شرایط؛ در اوج خود در سال ۲۰۱۳ ( در میانه حضور «شی جین پینگ»؛ رئیس جمهور چین در دانشگاه نظربایف قزاقستان و اعلام استراتژی جدید این کشور) تا سال ۲۰۱۸ کاملا درست و همه چیز برای امتیازگیری بی حد و حصر کشورمان _البته با تعادل بخشی موقعیت شناسانه در روابط خود با جامعه جهانی و بخصوص غرب_ مهیا بود.

اما سال ۲۰۲۲ تفاوت ماهیتی با سال ۲۰۱۳ یافته است و این موضوع را می توان در متغیرهای تغییر شکل یافته و یا در حال تغییر بین المللی؛ به وضوح مشاهده نمود.

لذا پسندیده است با تکرار چند جمله و عبارت کلیشه‌ای طی سالیان اخیر؛ بر تحلیل‌های خود اصرار نورزیم؛ چرا که پویایی در اندیشه ورزی؛ یک مولفه مهم برای بازی پیش رونده در شطرنج پیچیده نظام بین المللی است.

دکتر مجید شرفخانی

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بله

	خیر