اندیشه و تکفیر

هر "ایسمی"ریشه در تعصب دارد و در تعارض با عقلانیت است.

تکفیر پیامد تعصب و میوه ای متعفن است که راه را بر عقلانیت می بندد و انسان و جامعه را از روشنایی عقل و خرد به تاریکی جهل و فرومایگی هدایت می کند۔ رنج دائمی بشر از همین جهل و تاریکی است. همه جوامعی که اکنون راه توسعه و سعادت را طی می کنند گذشته‌ای پر تلاطم از نزاع خرد و تعصب داشته اند و تکفیر خردورزان جزیی از تاریخ اجتماعی آن‌ها است.

صالحان و عالمان دو گروهی هستند که دائم در معرض تکفیرند۔ این دو در عین تفاوت مشابهت هایی هم دارند۔ تفاوت ها در حوزه و بستر عمل است و مشابهت ها در حوزه هدف۔ صالحان و عالمان هر دو در تقابل با جهل و خرافه اند و جاهلان دشمن مشترک هر دو.

صالحان خود دو گروه اند: پیامبران که منادیان اندیشه های دینی اند و مصلحان اجتماعی که منادیان اندیشه های بشری هستند۔ این دو با تعصب و خرافه نسبتی ندارند. اما تاریخ سراسر از جاهلان و متعصبانی یاد می کند که پیروان پیامبران و صالحان اجتماعی است.

اما چگونه چنین اتفاقی رقم خورده است؟ پیامبران و آموزه های دینی آنان در بطن و اساس خود مبتنی بر خرد و توانایی فهم بشر است و با اندک کنکاشی در متون مستند و بازمانده حقیقی از پیام آوران الهی می توان دریافت که انچه به خدا منسوب می شود و در کتب الهی چون قران منعکس است مبتنی بر علم و خرد است، مبتنی بر قرب و ارجمندی دانش و علم است. اما پیروان همین ادیان در فهم دین به عرف، سنن اجتماعی و فهم خود رجوع می کنند و همین امر موجب تبدیل دین به مذهب می شود. همین مسیر را پیروان مصلحان اجتماعی هم پیموده اند.

مصلحان اجتماعی بر ای تغییر و دگرگونی اجتماعی راه دانش و علم و تقابل با خرافه و جهل را می پیمایند اما آنچه بعد از آن اتفاق می افتد تبدیل اندیشه و مولفه های تغییر دگرگونی مصلحان به مکاتب و ایسم هایی است که از ظرف زمان و مکان خود خارج می شود و با تفکرات، خواسته ها و منافع زورمندان و طالبان قدرت در می‌آمیزد و از همین جا "ایسم" ها شکل می گیرند.

تبدیل دین به مذهب و آموزه های مصلحان به مکاتب و ایسم ها راه طی شده تاریخ اجتماعی انسان و بشر است که دائم در حال تکرار است و امروز جامعه ما گرفتار همین اتفاق تلخ است. امروز همه کسانی که در حوزه دین و اصلاح اجتماعی به عقل رجوع می کنند و خرد انسانی را اساس فهم و شناخت قرار داده اند در معرض تکفیر متعصان و حامیان ایسم ها و مذاهب اند.

گریزی از رویارویی نیست۔ هیج جامعه ای اصلاح نخواهد شد مگر بدرستی این مسیر را بپیماید و جامعه امروز ما نیازمند عالمان و مصلحان دینی واجتماعی است تا خرد وعقلانیت را از دست جهل و تعصب برهاند و مسیر اجتماعی را بر توسعه هموار سازد. رویاریی جاهلان و متعصبان با منادیان خرد و علم سرنوشت محتوم ماست که نباید از آن هراسید و نباید صبوری را وانهاد. ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم؛ کوچه علم و خرد که انتهایش روشنایی و فراخناکی است.

مجید یونسیان

@NewHasanMohaddesi

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بله

	خیر