طارق عزیز در ۲۸ آوریل ۱۹۳۶ میلادی در روستای تل کیف از توابع استان موصل از پدر و مادری مسیحی متولد شد. نام اصلی وی حنا میخائیل است.
طارق عزیز که نام اصلی وی «یوحنا میخائیل» بود در سال ۱۹۳۶ در خانوادهای مسيحی متولد شد و از معدود مسيحيان عراق بود که توانست به بالاترين سطوح قدرت در حزب بعث و در دوران قدرت صدام حسين برسد. او بهدلیل وفاداریاش به آرمانهای پانعربیسم و ناسیونالیسم عربی در حکومت صدام به مناصب قابل توجهی دست یافت.
طارق عزیز یکی از افراد گروه ۹ نفرهای بود که به جرم بیرون راندن اجباری کردهای شیعه در استانهای شمالی کرکوک و دیاله عراق در سال ۱۹۸۰ در زمان آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به حبس محکوم شد.
اخراج کردهای شیعه در آن زمان در شرایطی صورت پذیرفت که صدام حسین مدعی شد این افراد از کردهای ایرانی بوده و مجبور هستند خانه و کاشانه شان را ترک نمایند.
طارق عزیز تنها فرد مسیحی حاضر در حلقه نزدیکان صدام بود که در دهه هفتاد میلادی در سمت وزیر اطلاع رسانی، بین سالهای ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۱ بهعنوان وزیر خارجه و در فاصله سالهای ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۳ بهعنوان مشاور نزدیک به صدام حسین بود. روابط وی با صدام در دهه پنجاه یعنی زمانی که با یکدیگر در حزب بعث بودند شکل گرفت.
وی در سال ۲۰۰۲ حکم بازرسی تسلیحاتی را بدعت خواند و اعلام کرد که از جنگ گریزی نیست و آنچه آمریکا میخواهد تغییر رژیم در عراق نیست بلکه تغییر در منطقه است و علت جنگ علیه عراق نفت است.
طارق عزیز تحصیلکرده رشته زبان انگلیسی در دانشکده ادبیات در دانشگاه بغداد بود و قبل از اینکه به حزب بعث ملحق شود روزنامه نگاری میکرد. در اوایل آوریل سال ۱۹۸۰ وی مقابل درب دانشگاه مستنصریه هدف سوءقصد تروریستی قرار گرفت و آن زمانی بود که دانشجویان آماده پذیرایی از وی بودند و فردی بمبی بهسمت کاروان وی پرتاب کرد و اما وی از ناحیه دست زخمی شد و تعدادی از دانشجویان نیز زخمی شدند.
در ۱۹ مارس ۲۰۰۳ شایعه شد که طارق عزیز در راه کردستان ترور شده است که این شایعه تکذیب شد. وی در ۲۴ آوریل ۲۰۰۳ خود را به نظامیان آمریکایی تسلیم کرد و شبکه سیانان در نوزده مارس ۲۰۰۳ خبر تسلیم وی را مخابره کرد.
طارق عزیز در سالهای تجاوز عراق به خاک جمهوری اسلامی ایران شرکتی فعال داشته و بهعنوان پل ارتباطی رژیم بعثی و آمریکا برای تأمین سلاحهای کشتار جمعی شناخته میشد.
در جریان گفتوگوهای محرمانه طارق عزیز با مقامات آمریکایی که ریاست آن را دونالد رامسفلد که بعدا به وزارت دفاع آمریکا رسید، بهعهده داشت عزیز با خطرناک توصیف کردن دولت ایران گفت: ما یک شریک مطمئن برای آمریکا به حساب میآییم و منتظر کمکهای شما هستیم.
طارق عزیز ۷۴ ساله در آوریل ۲۰۰۳ پس از تسلیم به نظامیان آمریکایی، در زندان آمریکایی کروبر در غرب بغداد زندانی شد، اما سرانجام بههمراه ۲۶ مسئول عراقی تحویل مقامات عراقی در زندان الکاظمیه داده شد.
وی برای نخستین بار در مارس ۲۰۰۹ میلادی، بهدلیل ارتکاب جنایتهای ضدبشری و اعدام ۴۲ تاجر در بغداد در سال ۱۹۹۲، به ۱۵ سال حبس محکوم شد. پس از صدور این حکم، معاون سابق صدام حسین، با طرح ادعای مریضی و پیری، از مقامات عراقی و شخص رئیسجمهوری این کشور درخواست بخشودگی و آزادی کرد که با مخالفت جلال طالبانی روبهرو شد.
تسنیم، همشهریآنلاین