جوانی از یکی چهرههای معروف روحانی می پرسد چرا خدا چنین علم و قدرتی را به یک شخصی بنام حضرت مهدی (عج) داده و به دیگری نداده؟
اینکه پاسخ دهیم؛ "خداخواسته یک چیزهائی را به پیامبر و ائمه بدهد و به ما نداده! "سخن درست و یا سخن کاملی نیست. و این سخن که "خدا صاف و مستقیم علم و عصمت را به پیامبر و ائمه داده داده!" سخن کاملی نیست. و خلاصه پاسخ دهیم که؛ "خدا حرفش این است ؛ من خدا ام و چنین خواسته ام! " پاسخ بجایی نیست.
پاسخ اجمالی:
عارفان میگویند؛ نظام ظهور اسماء الله است و هر اسمی یک به یک موجوادات است به قدر قابلیت خود ظهور دارند و خدا را نشان میدهند. حکیمان میگویند نظام نظام علت و معلول است و هیج معلولی بدون علت نیست و هیچ دریافتی بدون زمینه های قبلی و تلاشهای بعدی نیست.
پاسخ تفصیلی عقلی و قرآنی:
۱) شناخت نظام علت و معلول یک شناخت عقلی است و تعبدی نیست و امکان سوال جا دارد.
۲) فیض خدا برای هدایت و کمال جاری میشود و بر اساس علم خدا به آینده انسانها و قابلیت -اختیاری و نه جبری- آنان، هر یک ازآدمیان دریافت میکنند. پس؛ " لَقَدِ اخْتَرْناهُمْ عَلى عِلْمٍ عَلَى الْعالَمِينَ / و همانا ما آنان را به خاطر علم بر جهانيان برگزيديم." ( دخان ۳۲)
۳) هر موجودی رتبه ای دارد و در رتبهها تفاوت است و نه تبعیض. و تفاوتها متنازع و لازمه ذاتی آفرینش است برخلاف تبعیض که اگر باشد باید مجعول باشد. دو ظرفی با ظرفیت متفاوت داخل آب میشود و یکی ۱۰ لیتر و دیگری ۲۰ لیتر آب جای میگیرد. این بستگی به تفاوتهائی دارد که به "ظرفیتها" برمیگردد و نه "فاعلیتها" و ربطی به "آب" ندارد.
و اگر تفاوت در این نظام نبود همه موجودات مثل هم بودند و کمال یابی تصور نمیشد. "و خَلَقَ کُلَّ شَیءٍ فَقَدَّرَه تقدیرا / و آفرید هر چیزی را پس اندازه گیری کرد آن را به طور دقیق و کامل" (فرقان /۲)
۴) نبوت و عصمت که همانطوریکه یک "داده" بدون قابلیت و امکانات نیست ، یک "داده" بی درد و سر نسبت به آینده هم نیست.
در مورد حضرت ابراهیم: "وَ إِذِ ابْتَلی إِبراهیمَ رَبُّه بِکلماتٍ فَأتَمَّهُنَّ قالَ إِنّی جاعِلُک لِلنّاسِ إِماماً / هنگامی که خداوند، ابراهیم(ع) را با وسایل گوناگونی آزمود [و او به خوبی از عهده آزمون برآمد]؛ خداوند به او فرمود: من تو را امام مردم قرار دادم" (بقره/۱۲۴)
درمورد رسول الله (ص) تهمت های شخصیتی تا اتهامات اخلاقی روا داشتند!: "وَالَّذِینَ یؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ / کسانی که پیامبر خدا را اذیت میکنند عذاب دردناکی دارند. (توبه/ ۶۲)
تا اینکه خودش فرمود: "ما اذوی نبی بمثل ما اذیت/ هیچ پیامبری به اندازه من آزار و اذیت ندید!"
۵) هیچ انسانی از داشتن مقام قرب و حتی مراتبی از عصمت و علم لدنی و قدرت الهی محروم نیست. مریم عصمت دارد و آصف بن برخیا قدرت الهی دارد و لقمان و خضر علم لدنی دارند. پیامبر خدا فرمود : "کل مُیسّر لما خُلق" یعنی؛ تلاش کنید، زیرا هر مخلوقی برای آن چه آفریده شده -کمال- مورد حمایت است. (توحید،شیخ صدوق/۳۵۶)
بر باز بودن این راه کمالی تا حد بی نهایت قرآن صحه گذاشته است؛
"فَأُولئِکَ مَعَ الَّذينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحينَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رفیقا /و کسى که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز،) همنشین کسانى خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده؛ از پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان؛ و آنها رفیقهاى خوبى هستند! " (نساء/۶۹)
۶) اینکه؛ من چرا "امام زمان نشدم؟!" اصلا "سوال" نیست. چون اگر هم می شدم باز میتوانست کسی که امام زمان نشده سوال کند؛ چرا شما شدی و من نشدم؟!
در اینصورت همه، باید امام زمان باشند تا سوال قطع شود، در اینصورت نظام علت و معلولی و نظام کمال نبود و ناقص بود و از خدای حکیم و دانا چنین چیزی محال است. انتخاب افراد شایسته بر اساس علم بی انتهای خدا نسبت به آنان است که در آینده چقدر بزرگ خواهند بود. "اللَّهُ أَعلَمُ حَيثُ يَجعَلُ رِسالَتَهُ / خداست که میداند رسالت خود را در کجا و برای چه کسی قرار دهد . " (انعام/۱۲۴)
هادی سروش