۱- عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ثَمَانِيَةٌ لَا يُقْبَلُ لَهُمْ صَلَاةٌ الْعَبْدُ الْآبِقُ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى سَيِّدِهِ وَ النَّاشِزُ عَنْ زَوْجِهَا وَ هُوَ عَلَيْهَا سَاخِطٌ وَ مَانِعُ الزَّكَاةِ وَ تَارِكُ الْوُضُوءِ وَ الْجَارِيَةُ الْمُدْرِكَةُ تُصَلِّي بِغَيْرِ خِمَارٍ وَ إِمَامُ قَوْمٍ يُصَلِّي بِهِمْ وَ هُمْ لَهُ كَارِهُونَ وَ الزِّنِّينُ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الزِّنِّينُ قَالَ الرَّجُلُ يُدَافِعُ الْبَوْلَ وَ الْغَائِطَ وَ السَّكْرَانُ فَهَؤُلَاءِ الثَّمَانِيَةُ لَا يَقْبَلُ اللَّهُ لَهُمْ صَلَاةً.
امام صادق علیه السلام فرمود: رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند : هشت کس هستند که هیچ نمازی از آن ها قبول نمیشود:
۱- برده فراری تا زمانی که به نزد آقای خودش برگردد!
۲- و زن نافرمان از شوهر که شوهرش بر او غضبناک است!
۳- و منع کننده زکات!
۴- و ترک کننده وضو
۵- و دختر بالغهای که بدون سرپوش نماز میخواند!
۶- و امام جماعتی که به گروهی امامت می کند، در حالیکه (امامت) او را خوش نمی دارند!
۷- و زِنّین!
گفتند: یا رسول الله! زِنّین چیست؟! فرمود : کسی که (در نماز) در حال پس زدن و نگه داشتن بول و غائط است!
۸- و شخص مست!
پس خداوند، هیچ نمازی را از این هشت گروه نمیپذیرد!
در روایت فوق، زن ناشزه که نافرمان شوهر است و شوهرش از او در غضب می باشد، جزو کسانی است که نماز او قبول نمی شود که بسیار مطلب قابل توجهی است.
اما به چند حدیث دیگر در تشریح موارد دیگر آن توجه فرمایید:
۲- أَبِي أُسَامَةَ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْداللَّهِ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكارى فَقَالَ سُكْرُ النَّوْم
زيد شحام گوید: به امام صادق علیه السلام گفتم : گفتار خداوند عَزَّوَجَلَّ که فرموده است چ: «به نماز نزدیک نشوید در حالیکه مست هستید» (منظور چیست)؟ فرمود: مستی خواب!
كافي ج۳ص۳۷۱
از روایت فوق، نهی از نماز خواندن در حالتی که شخص مست و گیج خواب است روشن است.
۳- عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: لَا تُصَلِّ وَ أَنْتَ تَجِدُ شَيْئاً مِنَ الْأَخْبَثَيْن
امام صادق علیه السلام فرمود : رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند : در حالیکه چیزی از بول یا غائط را احساس می کنی نماز نخوان!
تهذيب ج۲ص۳۲۶
۴- عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقَ يَقُولُ لَا صَلَاةَ لِحَاقِنٍ وَ لَا لِحَاقِبٍ وَ لَا لِحَازِقٍ فَالْحَاقِنُ الَّذِي بِهِ الْبَوْلُ وَ الْحَاقِبُ الَّذِي بِهِ الْغَائِطُ وَ الْحَازِقُ الَّذِي قَدْ ضَغَطَهُ الْخُفُّ
اسحاق بن عمار گوید : شنیدم امام صادق علیه السلام می فرمود : برای شخص حاقن و حاقب و حازق نمازی نیست! اما حاقن کسی است که #بول دارد ؛ اما حاقب کسی است که غائط دارد ؛ اما حازق کسی است که کفش او (به خاطر تنگ بودن) او را فشار می دهد!
أمالي الصدوق ص۳۳۷
۵- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ عَنِ الرَّجُلِ يُصِيبُهُ الْغَمْزُ فِي بَطْنِهِ وَ هُوَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يَصْبِرَ عَلَيْهِ أَ يُصَلِّي عَلَى تِلْكَ الْحَالِ أَوْ لَا يُصَلِّي فَقَالَ إِنِ احْتَمَلَ الصَّبْرَ وَ لَمْ يَخَفْ إِعْجَالًا عَنِ الصَّلَاةِ فَلْيُصَلِّ وَ لْيَصْبِرْ.
عبدالرحمن بن حجاج گوید: از امام کاظم علیه السلام در مورد شخصی که فشار در شکم به او می رسد ، در حالیکه توانایی صبر بر آن را دارد ، آیا بر همان حال نماز بخواند یا (با این حال) نماز نخواند؟ امام فرمودند : اگر تحمل صبر بر آن دارد و ترس شتاب ورزی بر نماز ندارد ، (می تواند) نماز بخواند و بر آن صبر کند.
الكافي ج۳ص۳۶۴
هر چند طبق روایت ۵، اگر کسی فشار در شکم دارد ولی بدون شتاب ورزی در نماز میتواند بر آن صبر کند و آن را تحمل نماید ، اجازه دارد که نمازش را با همین حال بخواند، ولی نماز خواندن در حال نگه داشتن بول و غائط، اینچنین در روایات فوق مورد نهی می باشد که بر حسب آن سزاوار است شخصی که قصد نماز دارد، ابتدا خود را از بول و غائط تخلیه نماید و سپس وضو بگیرد و نماز بخواند.
جامع احادیث شیعه