محققین در پی یافتن دلیل افزایش خطر ابتلا به دیابت در کووید هستند. نتایج تازهترین مطالعات نشان میدهد کووید احتمالاً با ایجاد اختلال در سلولهای چربی باعث مقاومت به انسولین و دیابت میشود. این تحقیق در شماره نوامبر مجله متابولیسم سلول منتشر شده است.
مطالعات متعددی تأیید کرده که ابتلا به کووید میتواند با مکانیسم نامشخص در برخی افراد زمینهساز ابتلا به دیابت باشد. این موارد شامل هر دو دیابت نوع ۱ (کمبود انسولین) یا ۲ (مقاومت به انسولین) باشد. برخی شواهد حاکی است کروناویروس سارس-۲ (عامل کووید-۱۹) میتواند به سلولهای تولیدکننده انسولین در لوزالمعده حمله کند، اما مطالعات متعدد نشان داده در بسیاری از مبتلایان به کووید با قند خون بسیار بالا، این سلولها همچنان به خوبی کار میکنند.
براساس مطالعه اخیر توسط دکتر جیمز لو استادیار دانشکده پزشکی وِیل کُرنل نیویورک سطح هورمون آدیپونکتین در این بیماران پایین است. اثر آدیپونکتین در کنار انسولین اساساً بهطور همافزایی (سینرژی) است. این هورمون عمدتاً توسط سلولهای چربی (آدیپوسیتها) تولید میشود اما ظاهراً در مبتلایان به کووید شدید و قند خون بالا این سلولها دچار اختلال عملکرد میشوند و آدیپونکتین کافی تولید نمیکنند. کمبود آدیپونکتین باعث مقاومت به انسولین میشود.
محققین این گروه از بیماران را که مبتلا به سندرم دیسترس حاد تنفسی (اِیآردیاِس) ناشی از کووید بودند با گروه دیگری از بیماران که به دلیل سایر عفونتها دچار اِیآردیاِس شده بودند، مقایسه کردند. وقوع قند خون بالا در هر دو گروه یکسان بود اما تنها مبتلایان به کووید آدیپونکتین پایین داشتند.
مطالعات قبلی نشان میدهد سارس-۲ سلولهای چربی را مستقیماً هدف قرار میدهد و این محققین نیز یافته فوق را در آزمایش روی همستر و همچنین در محیط کشت سلولی تأیید کردند. عفونت سلولهای چربی میتواند تولید هورمون را کاهش دهد. بهعلاوه، عفونت میتواند باعث التهاب شود و التهاب سلولهای چربی نیز توانایی تولید آدیپونکتین را کاهش میدهد.
این مطالعه به تنهایی نمیتواند ثابت کند که اختلال عملکرد سلولهای چربی عامل دیابت مرتبط با کووید است و برای تأیید این مکانیسم مطالعات بیشتری لازم است، هرچند شواهد در این زمینه رو به افزایش است.
دکتر بابک عزیزافشاری
منبع: لایوساینس
پزشکان گیل