کد خبر: ۲۸۸۱۹

تاریخ انتشار: ۱۱ دی ۱۴۰۰ - ۱۶:۱۷-01 January 2022

تفاوت تنباکو و توتون

منشأ استفاده از توتون و تنباکو به قرن شانزدهم و در آمریکای شمالی و جنوبی بر می‌گردد. قابل ذکر است که هم اکنون گیاه تنباکو یکی از محصولات با ارزش در اقتصاد کشور‌هایی همچون چین، ایالت متحده آمریکا و هند به شمار می‌آید و مصرف آن در بیش از از یک میلیارد نفر در جهان رایج است. سازمان بهداشت جهانی تنباکو را بیشترین علت مرگ قابل پیشگیری در جهان اعلام کرد. در سال‌های اخیر مصرف تنباکو در کشور‌های توسعه یافته ثابت بوده و یا کاهش یافته، این در حالی است که مصرف تنباکو در کشور‌های در حال توسعه مانند ایران روندی رو به رشد داشت است.

در مقایسه دخانیات متوجه می شویم که مواد مصرفی دخانیات قانونی از جنس توتون و تنباکو هستند که بنا به میل شخصی فرد مصرف می‌شود و برای سلامتی مضرات فراوانی دارد.

دخانیات شامل انواع سیگار، قلیان و پیپ است.

مصرف دخانیات سالانه و به‌طور میانگین منجر به مرگ نیمی از مصرف‌کنندگان آن می‌شود.

بیش از ۹۰درصد سرطان ریه ، ۱۵ تا ۲۰ درصد سایر سرطان‌ها و ۲۵ درصد مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی در سنین ۳۵ تا ۶۹ سال، ناشی از مصرف دخانیات بوده است.

ممکن است سؤالی ذهن بسیاری از افراد را درگیر کند که کدام‌یک از محصولات دُخانی خطرات بیشتری برای سلامتی فرد دارد.

برای پاسخ به این سؤال، به بررسی سیگار، پیپ و قلیان می‌پردازیم.

سیگار

سیگار پرمصرف‌ترین محصول دخانی هست که از توتون، کاغذ، فیلتر و مواد افزودنی تشکیل‌شده است. دود ناشی از سیگار حاوی بیش از ۷۰۰۰ ترکیب شیمیایی مختلف است.

خطرناک‌ترین مواد شناخته‌شده در سیگار:

نیکوتین

قطران

مونواکسید کربن

دود سیگار از دو قسمت تشکیل‌شده است:

گازی(۸۵%)

ذره‌ای (۱۵%)

دود گازی:

ترکیبات:

اکسیژن

نیتروژن

مونواکسید کربن

این دود علاوه بر فرد سیگاری، اطرافیان را هم در معرض قرار می‌دهد و موجب بروز مشکلات زیر می شود:

مشکلات تنفسی

آسم

سرطان ریه

بیماری‌های قلبی

نقص تکاملی نوزاد

دود ذره‌ای:

ترکیبات:

نیکوتین

قطران

که منجر به بروز مشکلات زیر می شود:

بیماری‌های قلبی عروقی

مشکلات گوارشی

آسیب به کبد

مشکلات پوست و مو

آسیب به دندان ها

سرطان

نازایی

مشکلات جنینی

کمپانی‌های تولیدکننده دخانیات، سیگار سبک را به‌عنوان سیگار کم‌خطر وارد بازار کرده‌اند که مقدار نیکوتین آن کمتر از سیگار معمولی است. مصرف این نوع سیگار به‌اندازه سیگار معمولی خطرناک است و حتی خطرناک‌تر، زیرا نیکوتین موجود در سیگار سبک کم است و فرد سیگاری را ارضا نمی‌کند، بنابراین برای تأمین نیکوتین موردنیاز بدن به مصرف تعداد بیشتری سیگار در روز روی می‌آورد.

سیگار برگ

از انواع سیگارهای سنگین، سیگار برگ از محبوبیت خاصی برخوردار است.

میزان تنباکوی موجود در این سیگار معادل یک بسته سیگار معمولی است.

برخلاف سیگار معمولی با مصرف سیگار برگ قسمت اعظم دود توسط پوشش مخاط دهان جذب می‌شود.

در ضمن کشیدن سیگار برگ حدود یک ساعت طول می‌کشد بنابراین سموم و مواد سرطان‌زای بیشتری در دود سیگار برگ وجود دارد و کسی که در روز یک نخ سیگار برگ می‌کشد بیشتر مستعد ابتلا به سرطان ریه، دهان و مری است و کمتر به انواع سرطان دیگر مبتلا می‌شوند.

پیپ

پیپ ابزاری برای مصرف توتون بدون استفاده از کاغذ سیگار است.

برای کشیدن پیپ، توتون را در کاسه پیپ می‌ریزند و آتش می‌زنند.

با پک زدن به انتهای دسته پیپ دود به داخل دهان و دستگاه تنفس می‌رود.

باوجوداینکه دود حاصل از پیپ در مدت‌زمان کمتری دردهان باقی می‌ماند و کمتر وارد ریه می‌شود، اما به دلیل تماس با مخاط دهان جذب دهان می‌شود و مشکلات دهان، سر، گردن، حنجره و مري فراوانی ایجاد می‌کند. از طرفی توتون مورداستفاده در پیپ خالص است پس غلظت مواد سمی حاصل از پیپ چند برابر سیگار است و همانند یکدیگر موجب بروز بیماری‌های قلبی و عروقی، افزایش فشارخون، سکته مغزی و ابتلا به انواع سرطان‌ها می‌شود.

قلیان

قلیان وسیله‌ای برای مصرف تنباکو است.

در قلیان از آب به‌عنوان فیلتر و از زغال برای سوختن تنباکو استفاده می‌شود.

هر وعده قلیان کشیدن(۴۵ تا ۶۰ دقیقه) به‌اندازه ۱۵ تا ۵۲ عدد سیگار، مونواکسید کربن وارد بدن می‌کند.

قلیان کشیدن در هر وعده به‌اندازه ۷۲ تا ۱۰۲ عدد سیگار، قطران وارد بدن می‌کند.

هرچه طول مدت وعده یک قلیان بیشتر باشد، نیکوتین و سم بیشتری وارد بدن می‌کند.

اسانس‌های شیمیایی که به تنباکوها افزوده می‌شود نیز برای سلامتی فرد مضر هستند.

باور بسیاری از مصرف‌کنندگان قلیان این است که چون دود تنباکو قلیان از طریق آب فیلتر می‌شود، کلیه مواد مضر آن تصفیه می‌شود و نیکوتین وارد بدن نمی‌شود. این باور صحیح نیست، تصفیه‌ای صورت نمی‌گیرد و بااینکه دود از آب‌خنک عبور می‌کند کاهش دمای محسوسی پیدا نمی‌کند. علاوه‌براین، آب موجب چسبندگی و رسوب بیشتر مواد در ریه می‌شود و مشکلات تنفسی را حادتر می‌کند.

درجه حرارت بالای قلیان که ناشی از سوختن زغال است و نحوه پک زدن که منجر به مکش عمیق دود به ریه می‌شود، این وضعیت را تشدید می‌کند. قلیان نه‌تنها تمام ترکیبات سمی سیگار را دارد بلکه حاوی مونواکسید کربن و فلزات سنگین که از سوخت زغال حاصل می‌شود، نیز است.

برخلاف سیگار که مصرف انفرادی دارد، قلیان وسیله عمومی است و به‌وسیله استفاده مشترک از یک لوله و حتی قطعه دهانه مشترک، بیماری‌هایی سرماخوردگی، هپاتیت و بیماری‌های دهان و دندان را بین افراد انتقال می‌دهد.

ز این گیاه در اندازه‌های مشخص برای درمان برخی از ناراحتی‌ها استفاده می‌شود؛ چرا که این گیاه خلط آور، آرامش بخش، زد و ضد اسپاسم، ادرار آور و بزاق آور است. همچنین از برگ توتون به صورت استعمال خارجی برای بهبود ناراحتی‌هایی همچون درد نیش حشرات، برخی بیماری‌های پوستی، تورم ناشی از روماتیسم و درمان بواسیر نیز استفاده می‌شود.

اثرات کوتاه مدت مصرف تنباکو

پس از استفاده از تنباکو در اشکال دود زای آن مانند سیگار و قلیان، مدت زمان بسیار کمی در حد ۱۰ ثانیه لازم است تا نیکوتین از طریق مخاط بینی، دهان، ریه‌ها و حتی پوست وارد بدن شود. بعد از آن، نیکوتین وارد جریان خون شده و خود را به مغز می‌رساند. همچنین این ماده سمی با تحریک کردن غده آدرنال یا فوق کلیوی، آن را مجبور به تولید اپی نفرین می‌کند که نتیجه آن، حالت‌های مختلفی مانند افزایش ضربان قلب و جریان خون خواهد بود. به علاوه، به محض ورود این ماده در بدن آنزیم‌های کبدی حدود ۸۰ درصد از آن را در هم شکسته و متابولیت کوتینین که خود ماده‌ای مضر است را نیز به وجود می‌آورند.

دو نوع کلی تنباکو برای پیپ موجود هست:

تنباکوی عطری

مثل چای هاي عطری به این نوع تنباکو ها موادی افزوده میشود که انها را خوشبو و خوش طعم کند، در صورتیکه مواد افزودنی طبیعی باشند بهره گیری از این نوع تنباکو ها مانعی ندارد اما متاسفانه بعضی کمپانی هاي سودجو که توتون تولیدی خود را برای صادرات به کشور هاي دنیا سوم میسازند از اسانسهای شیمیایی برای طعم دادن به توتون و از افزودنیهای بسیار خطرناک برای بهتر سوختن توتون بهره گیری می‌کنند.

یک مشابه از این نوع توتون هاي captain black و بعضی مشابه هاي borkum riff میباشند. از نشانه هاي بهره گیری از مواد افزودنی شیمیای بوی تند توتون(که گاهی خوشایند نیز به نظر می‌رسد) و ایجاد مایعات عمده هنگام سوختن هست.

مشابه هاي captain black که برای بهره گیری در کشور آمریکا ساخته می‌شوند کیفیت بهتری دارند ولی در کل کیفیت آن ها پایین تر از انواع اروپایی هست.

تنباکو های عطری طبیعی بویی ملایم دارند و اکثر طعم ها و بوهای طبیعی مثل عسل،پرتقال،وانیل و غیره در آن ها هست و پس از سوختن شیره کمتری ساخت می‌کنند .

نمونه هایی از تنباکو های عطری طبیعی :

Mac baren(original,burley london blend,aromatic,cherry)

Peterson(luxury,university Flake,de lux mixture,sweet)

Erinmore(mixture)

Von Eicken(Springwater)

تنباکوی سنتی(بدون عطر)

این تنباکو ها مواد افزودنی بسیار کمتری دارند و معمولا بوی انها برای اطرافیان عمده خوشایند نیست، اما به علت نبودن مواد افزودنی برای مطلوب بودن طعم انها از تنباکوی مرغوب بهره گیری میشود.

کسانی که سالهاست پیپ می کشند فقط از این نوع تنباکو بهره گیری می کنند و طعم طبیعی تنباکو را به طعم هاي مصنوعی مواد افزودنی ترجیح می‌دهند.

نمونه هایی از انواع مرغوب این تنباکو ها به شرح زیر است:

Peterson(Old Dublin,Irish Flake)

Prince Albert(Prince Albert)

Planta(Image Latakia,Image burley,Image Virginia)

Dunhill(London Mixtue,Nightcap,my mixture 965)

Borkum riff(Classic pure tobacco)

Mac baren – Navy Flake

Peterson-University Flake , Irish Flake, Old Dublin,Sherlock holmes

Dunhill- Nightcap,My mixture 965

آب بندی کردن پیپ

وقتی یک پیپ نو می‌خرید داخل آن کاملا تمیز و عاری از کربن هست، گذشته از این که به طور کامل بتوانید از پیپ خود لذت ببرید به یک لایه یکنواخت کربن به قطر تقریبی 1 میلیمتر نیاز دارید زیرا:

1- کربن روی دیواره ها در نقش عایق حرارتی چوب را از آتش محافظت میکند و نبودن آن چوب را نسبت به حرارت بالا آسیب پذیر میکند.

2- کربن روی دیواره ها بعضی مواد نامطلوب حاصل از سوخت توتون را جذب میکند و از دود جدا میکند.

3- کربن وی دیواره ها حرارت را دون پیپ نگه میدارد و از سرد شدن و خاموش شدن توتون پیش گیری میکند.

چطور این لایه را ایجاد کنیم؟

چهار تا پنج بار اول پیپ را تا یک چهارم ظرفیت آن پر کنید و کامل بکشید، مراقب باشید که داغ نشود چا که در این مرحله به علت نداشتن کربن نسبت به حرارت آسیب پذیر هست، لذا به آرامی آن را بکشید.سپس چهار تا پنج بار پیپ را تا نیمه پر کرده به آرامی و کامل بکشید، بعد از آن نیز چندین با پیپ را کامل پر کنید و بکشید.

پس از تمام شدن توتون در هر دفعه بگذارید پیپ سرد شود سپس به توجه و بدون لمس دیواره ها توتون سوخته را خالی کنید، اگر توتونی به دیواره چسبیده بود آن را رها کنید زیرا تلاش عمده برای تخلیه پیپ و تماس با دیواره ها کربنی که ایجاد کرده اید را جدا میکند.

روشهای سریعتری نیز برای ایجاد کربن وجود دارند، یک روش آن هست که تا دو سه بار اول محلولی 50 درصدی از آب و عسل را با انگشت به صورت لایه نازکی به دیواره هاي پیپ بمالید و بگذارید خشک شود، سپس آن را پر کنید و بکشید.

بعضی از سازنده ها یک لایه کربن نازک داخل پیپ ایجاد می‌کنند که کار آب بندی را سریعتر میکند، توجه کنید که این لایه بسیار نازک هست و فقط برای تسریع آب بندی میباشد و قطر آن برای محافظت از پیپ در برابر حرارت عمده کافی نیست.

طریقه پرکردن پیپ

برای اطمینان از مفید سوختن پیپ باید به طور مناسب پرشود؛ متاسفانه ، یادگیری برای انجام اینکار زمان و تمرین می‌خواهد. در واقع ، هنر پرکردن پیپ مشکل ترین قسمت کشیدن پیپ هست ، و این میتواند برای مبتدی خیلی کسل کننده باشد.

متعارف ترین روش جهت پرکردن پیپ روش "سه لایه” هست. هدف این هست که در نهایت یک کاسه داشته باشیم که به طور یکنواخت از بالا به پایین پر شده هست ،در این روش توتون توسط هر یک از لایه ها به تدریج متراکم تر میشود.

تنباکو را در کاسه بریزید تا زمانی که لبریز شود، سپس خیلی به آرامی آن را فشار دهید تا زمانی که کاسه نیمه پر شود. پیپ را پر کنید و دوباره فشاردهید تا به دو سوم آن برسد. در نهایت ،آن را لبریز کنیدو نسبتا محکم بفشارید تا کمی پایینتر از لبه کاسه برسد. در این مرحله توتون باید د اثر فشار کمی فنری احساس شود.

پس از پر شدن مقاومت جریان هوا در پیپ باید طوری باشد که حس کنید دارید با نی نوشابه میمکید.

طریقه روشن کردن پیپ

پس از پر کردن شعله را روی تنباکو بگیرید و کام بگیرید ، در هنگام اینکار تا 2 بشمارید(بیش از 2 ثانیه شعله را روی تنباکو نگه ندارید). سپس با ابزا ته صاف به آرامی روی توتون ذغال شده را صاف کنید. بعداز این که سطح توتون سیاه شد پیپ آماده روشن شدن هست، آتش را روی کاسه بگیرید و هنگامی که کام می‌گیرید شعله را روی محیط داخلی پیپ به سرعت بگردانید تا یک حلقه روی توتون شروع به سوختن کند، دو سه کام پشت سر هم بگیرید و سپس تکیه داده از پیپ خود لذت ببرید.

روش درست کشیدن پیپ

پیپ را مثل قلیان نکشید

اگر به شدت کام بگیرید توتون با حرارت بالا میسوزد و طعم بدی می گیرد، اضافه بر آن پیپ هم در دست شما داغ میشود و عمر آن کم میشود.

دود پیپ را به داخل ریه ندهید

اینکا ر باعث آسیب زدن به ریه هاي شما میشود و بای سلامتی شما بسیار زیان آور هست، اگر می‌خواهید دود پیپ را به داخل ریه فرو بدهید همان سیگار بکشید سنگینتر هست، هیچ پیپ کشی اینکار را نمی کند، همۀ با مشاهده این رفتار متوجه می‌شوند که شما یک سیگاری هستید نه پیپ کش.

نیکوتین از مخاط دهان جذب میشود و به فرو دادن دود به ریه نیازی نیست.

اضافه بر آن دیسیپلین پیپ کشیدن ایجاب میکند دود آن را مدت کوتاهی پس از ورود به دهان به آرامی و مودبانه بیرون دهید.

بسیار آرام کام بگیرید

طوری کام بگیرد که انگار یک فنجان قهوه داغ دارید می نوشید، فاصله کام گرفتن ها نیز باید طور باشد که پیپ همواره نزدیک به خاموش شدن باشد،هنر پیپ کش هاي حرفه اي در این هست که فقط زمانی کام می گیرند که اگر نگیرند پیپ خاموش شود.

هنگام پیپ کشیدن لبهای خود را جمع نکنید

اینکار اصلا منظره خوبی ندارد،سعی کنید دنباله پیپ را در میان دندان هاي خود بگیرید که از ایجاد منظره هاي نامطلوب پیشگیری کنید

تمیز کردن پیپ

برس هاي پنبه اي مخصوصی برای تمیز کردن داخل مجاری هوایی پیپ وجود دارد که می‌توانید از فروشگاههای معتبر تهیه کنید.

داخل کاسه پیپ را نتراشید مگر این که قطر لایه کربنی از 1.5 میلیمتر اکثر شده باشد، در این حالت به توجه قطر آن را به طور یکنواخت کم کنید تا به نزدیک 1 میلیمتر برسد.

لایه کربنی کمتر از 1 میلیمتر توانایی محافظت از پیپ شما در مقابل حرارت عمده را ندارد واگر طوری پیپ را بکشید که داغ شود ممکن هست آسیب ببیند.اضافه بر آن لایه کربنی نازک توانایی جذب کمی دارد و دود توتون موادی را به همراه خود می آورد که ایجاد سوزش بر روی زبان می کنند.

دود سیگار شامل دود کاغذ لفافه آن هم هست که دود پیپ فاقد آن است .

اسموکر حرفه ای پیپ برخلاف سیگاری ها هیچگاه اجازه نمیدهد دود به داخل ریه هایش برود .

سیگار برخلاف پیپ همه جا و در همه حال براحتی در دسترس است درحالی که پیپ اینطور نیست .

به طور کلی توتون پیپ طبیعی تر است.

سه دلیل اول که نیاز به توضیح بیشتر ندارد و واضح است . پس ما در این مقاله بر دلیل چهارم تمرکز میکنیم .

فرق توتون سیگار و توتون پیپ چیست ؟

در فرایند عمل آوری توتون سیگار به طورکلی از مواد شیمیایی استفاده میشود، در حالی که توتون پیپ طبیعی تر است.

البته چند مارک سیگار طبیعی وجود دارد که گران هستند و یافتن آنها هم دشوار است . اکثر مردم هم نامهای تجاری را ترجیح می دهند که تولید آنها شیمیایی است . برخی از توتونهای پیپ هم وجود دارند که در آنها از اسانسهای مضر شیمیایی استفاده شده است که جزء توتونهای ارزان قیمت هستند . امابطور عام این تفاوت اصلی وجود دارد .

از آنجا که توتون پیپ که عموما ویرجینیا یا برلی استفرایند طولانی با مواد طبیعی را طی میکند، به طور کلی عطر دلپذیرتری دارد که مردم از آن لذت می برند. اگرچه بسیاری از مردم آن را نمی کشند ، اما بوی آن را مطبوعتر از سیگار میدانند.

در فرایند استاندارد ، وارد کردن طعم و رایحه به توتون پیپ از زمانی آغاز می شود که گیاه در حال رشد است و اسانس روی برگ ها اسپری می شود. پس از آن هم مواد شیمیایی مستقیما حین عمل آوری به توتون آماده اضافه نمیشود و از اسانسهای طبیعی استفاده میشود که نیازمند فرایند بخار دهی و فشار و زمان است . این یکی از بزرگترین تفاوت های بین توتون سیگار و پیپ است و تفاوت قیمت آنها را هم توجیه میکند .

در کل فرایند عمل آوری صنعتی توتون را به دو گروه تقسیم میکنیم : معمولی و منتول.

فرایند معمولی همان است که در بالا گفتیم و در سیگار استفاده نمیشود . اما توتون منتول چیست؟

menthol (C10 H20 O)

منتول یک ماده شیمیایی است که شکل طبیعی آن در نعناع یافت می شود و ما به نام اسانس نعناع میشناسیم . حدودا هر ۵ کیلو نعناع ۱۰ گرم منتول میدهد که آن هم فقط در صنایع دارویی و غذایی استفاده میشود .

این ماده برای اولین بار در دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ به توتون سیگار اضافه شد . البته در سیگار از نوع آزمایشگاهی آن استفاده میشود زیرا طبیعی آن گران و غیر اقتصادی است. این منتول عطر و طعم خطرناکی است که به سیگار و توتونهای جویدنی و سایر محصولات دخانی اضافه می شود تا مصرف کنندگان جدید دخانیات را جذب کند.

این همه ماجرا نیست تحقیقات نشان می دهد که اثرات حسی و طعم منتول می تواند ترک سیگار را بسیار سخت کند. افرادی که سیگار با منتول بالا می کشند علائم بیشتری از اعتیاد به نیکوتین را نشان می دهند و کمتر احتمال دارد سیگار را با موفقیت ترک کنند.

سیگارهای منتول در ابتدا برای زنان تولید شده و به بازار عرضه شد و بعلت سبکی باعث شد زنان بیشتر از مردان از آن استفاده کنند. اما اکنون قیمت ارزان و سبکی دود سیگار ناشی از منتول بسیاری جوانان را جذب خود میکند .

شرکت های تولید سیگار در حال حاضر سخت تلاش می کنند تا اطلاعات مربوط به منتول را از مشتریان خود دور نگه دارند و از منتول و نعناع به عنوان یک تاکتیک درنده برایسیگاری ها و معرفی طعم جدید سیگار استفاده میکنند .

اثرات منتول بر سلامتی

منتول طعم و احساس خنکی ایجاد میکند و طعم تند سیگار را می پوشاند. همچنین گلو را بی حس می کند و دود سمی را برای تنفس راحت تر می کند وهمین باعث میشود دود سیگار براحتی وارد ریه شود و ضرر آن بیشتر شود. درصورتی که توتون پیپ اگر وارد ریه شود سنگینی آن فورا خود را نشان میدهد .

هنگام استنشاق ، منتول می تواند سوزش مجاری تنفسی و تحریک ناشی از دود سیگار را کاهش داده و سرفه را سرکوب کند و به افراد سیگاری توهم تنفس راحت تر را القا کند. با این حال ، علیرغم آنچه برخی از پیامهای بازاریابی نشان می دهند ، سیگارهای با منتول بالا در مقایسه با سیگارهای با منتول استاندارد هیچ فایده ای برای سلامتی ندارند.

به همین علت در مقایسه با توتون پیپ،سیگار خصوصا سیگار با منتول بالاهم مضرتر استو هم احتمال معتاد شدن را افزایش می دهد.

نگارش : محمد جوزی

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بله

	خیر