فرمان تاریخی شاهنشاه ایران پناه، السلطان ناصرالدین شاه قاجار در خصوص لغو جزیه زرتشتیان
نظر به سپاس داری عنايات وافره و عطایای متكاثرهٔ حضرت واهب بی منـت عز اسـمه، كـه پرتو وجود اقدس ما را آرايش تاج و تخت كيان فرمود و افاضه ذات همايون ما را موجب آسايش قاطبه سكان ممالك ايران بر ذمت همت ملوكانه لازم اسـت كـه رفاهيـت حـال و فراغت بال عموم رعايا، از هر طايفه و ملت و طبقه و عشيرت را كه در زير سايه مرحمت پيرايه ما بايد به آسودگی بغنوند، مهيا داريم و بذلان موهبتی مخصوص مزرع آمال هر يـك را سرسبز و شكفته فرماييم؛ ازجمله طايفه زردشتيان يزد و كرمان كه از قديمه سكنه ايران و نتيجه دودمان پارسيان اند، رعايت احوال آنها زائداً علی ما كان منظـور نظـر عنايـت گسـتر همايون است به صدور اين منشور قضادستور امر و مقرر ميداريم كـه قـرار اخـذ ماليـات املاك و رسوم اضافيه و ساير عوارض و وجوهات ديوانی به همان نهج كه در شهر و بلوك يزد و كرمان با رعايای مسلم معامله ميشود با زردشتيان سكنه آنجا نيز بلازياده و نقصـان به همانطور معمول گردد و نظر به اين قرار چون مطالبه مبلغ هشتصد و چهل و پنج تومان كه به اسم ديگر از طايفه مزبوره گرفته ميشده است مرتفع خواهد بود.
لهـذا از ابتـدا هـذه السـنه يونـت ئيـل خيريت دليل و مابعدهـا مبلغ مزبـور را به تخفيف ابـدی مرحمت و مقرر ميفرماييـم كـه مقرب الخاقان مستوفيان ديـوان همايـون و سررشته داران دفترخانه مبارك مبلغ مزبـور را از حشو جمع يزد و كرمان كليتهً به موضوع و از دفتر اخراج نمايند و حكـام حـال و اسـتقبال ولايات يزد و كرمان اين مبلغ مخصوص را به تخفيف ابـدی برقـرار دانسـته از هذا السـنه يونت ئيل و يا بعدها مطالبه آن را كلاً و جزاً موجب مؤاخذه و سياست داننـد و در مطالبـه ماليات ملك و آب و مستغلات و رسوم اضافيه و غيره به همان قرار كـه بـا سـاير رعايـای آنجا معامله و رفتار ميشود با زردشتيان نيز معمول دارند و در عهده شناسند.
تحرير فی شهر رمضان المبارك سنه ۱۲۹۹
نکته :
جزیه به مالیاتى اطلاق مىشود که دولت اسلامى از اهل کتاب در قبال اقامت در بلاد اسلامی و مصونیت از تعرض دیگران به آنان دریافت مىکند. این مالیات توسط ساسانیان نیز از یهود و نصارا دریافت می شد. جزیه صورت عربی واژه پهلوی گزیت به معنای مالیات سرانه است.
نکته :
شاهزاده مسعود میرزا ظل السلطان در صدور این فرمان مبارک نقش بسیار مهمی داشتند.
ایل قاجار