مُغِیرَة بن شُعبَه؛سفیر معاویه در صلح امام حسن(ع)

مُغِیرَة بن شُعبَه از اصحاب پیامبر(ص) و از افرادی که در ماجرای هجوم به خانه فاطمه زهرا(س) نقش داشته است. او از سوی خلیفه دوم به حکومت بحرین و بصره و کوفه‌ گمارده شد و در حکومت معاویه نیز حاکم کوفه بود. او بر منبر مسجد کوفه، امام علی(ع) و شیعیانش را لعن می‌کرد. ابولؤلؤ قاتل عمر بن خطاب، غلام مغیره بوده است.

مغیرة بن شعبة بن أبی‌عامر بن مسعود از قبیله ثقیف است. کنیه او أبوعیسی‏ یا ابوعبدالله بوده است.[۱] در سال دوم یا سوم بعثت متولد شد[۲] و در سال ۵۰ق در کوفه از دنیا رفت.[۳] او را فردی زیرک توصیف کرده‌اند.[۴]

در زمان پیامبر

در سال ۵ قمری اسلام آورد و در ماجرای صلح حدیبیه و بیعت رضوان حضور داشت.[۵] در سال ۹ هجری پس از آنکه قبیله ثقیف اسلام آوردند، به دستور پیامبر(ص) مغیره و ابوسفیان به طائف رفتند و بت لات را شکستند.[۶]

پس از رحلت پیامبر

به نوشته شیخ مفید مغیره در ماجرای هجوم به خانه فاطمه زهرا(س) و بیعت گرفتن اجباری از امام علی(ع) و برخی از اصحاب خاص ایشان، نقش داشته است.[۷] در کتاب الاحتجاج آمده است که امام حسن(ع) در گفتگویی توبیخ‌آمیز با مغیره به او فرمود: تو بودی که فاطمه(س) را چنان زدی که مجروح شد و فرزندی که در شکم داشت، (محسن بن علی) سقط کرد.[۸]

در زمان خلفا

مغیره در برخی نبردهای زمان خلفای اول و دوم از جمله جنگ یمامه با پیروان مسیلمه و جنگ یرموک با روم و نیز در فتح شام و عراق‌ شرکت داشت.[۹]

عمر بن خطاب او را به حکومت بحرین فرستاد. ولی مردم او را نخواستند و از او نزد عمر شکایت بردند؛ به همین جهت عمر بن خطاب او را عزل و به فرمانداری بصره منصوب کرد. پس از آنکه عده‌ای شهادت دادند که مغیره زنا کرده است، عمر او را از حکومت بصره، عزل و به فرمانداری کوفه گماشت.[۱۰] او را نخستین کسی دانسته‌اند که به عمر با لقب «امیرالمومنین» سلام داد.[۱۱] در منابع آمده است، ابولولو قاتل عمر بن خطاب، غلام مغیره بوده است.[۱۲]

عثمان بن عفان یک سال پس از رسیدن به خلافت مغیره را از فرمانداری کوفه عزل کرد[۱۳] و سپس برای مدتی به فرمانداری ارمنستان و آذربایجان گماشت.[۱۴]

در زمان خلافت امام علی(ع) مغیره بیعت نکرد و در جنگ‌ها نیز حضور نیافت.[۱۵] پس از ماجرای حکمیت، با معاویه بیعت کرد و دوباره از سوی او به فرمانداری کوفه گمارده شد و تا پایان عمر خود در سال ۵۰ق در این منصب باقی ماند.[۱۶] در ماجرای صلح امام حسن مغیره از افرادی بود که معاویه برای صلح نزد امام حسن(ع) فرستاد.[۱۷]

در منابع تاریخی آمده است که مغیره نخستین کسی بود که ولایتعهدی یزید را به معاویه پیشنهاد کرد.[۱۸] این ماجرا در سال ۵۶ق ذکر شده که با تاریخ مرگ مغیره در حدود ۵۰ قمری سازگار نیست.

دشمنی با امام علی

نام مغیره در زمره دشمنان امام علی(ع) و کسانی که از ایشان بدگویی می‌کردند، آمده است.[۱۹] او در دوره‌ای که از سوی معاویه فرماندار کوفه بود، بر منبر می‌رفت و امام علی(ع) و شیعیان او را ناسزا می‌گفت و لعن می‌کرد.[۲۰]

مغیره بن شعبه به صعصعه بن صوحان که از شیعیان امام علی(ع) و فردی خطیب بود چنین گفت: بپرهیز از این‌که عیب‌گویی عثمان را کنی. بپرهیز از این‌که فضل على(ع) را بیان كنی. من از تو به اين (فضل علی(ع)) آگاه‌تر هستم ولى قدرت در دست این سلطانی است که ما را بر انتقاد عثمان كيفر می‌دهد.[۲

ویکی شیعه

برچسب ها: مُغِیرَة بن شُعبَه ، صلح امام حسن(ع) ، اصحاب معاویه ، دشمنان امام علی در تاریخ ، تاریخ صدر اسلام