دیابت نوع ۲ شایعترین نوع دیابت است. این یک بیماری مزمن است که در آن قند خون دیگر نمیتواند تنظیم شود.

ابتدا سلولهای بدن در برابر انسولین مقاوم میشوند (مقاومت به انسولین). انسولین مانند کلید کار میکند تا قند خون از خون برای سلولهایی که از آن به عنوان سوخت و انرژی استفاده میکنند، خارج شود. هنگامی که سلولها به انسولین مقاوم میشوند، انتقال قند به داخل سلول نیازمند به میزان انسولین بیشتری میشودو در نتیجه قند بیش از حد در خون باقی میماند. با گذشت زمان، در صورت نیاز بیشتر و بیشتر به انسولین، لوزالمعده (پانکراس) نمیتواند انسولین کافی تولید کند و نگه داشتن داشته باشد و اختلال در عملکرد آن به وجود میآید.
در واقع دیابت نوع ۲ شرایطی است که سلولها قادر به استفاده موثر از قند خون (گلوکز) برای انرژی نیستند. این اتفاق هنگامی میافتد که سلولها نسبت به انسولین حساسیتشان را از دست میدهند و قند خون بتدریج افزایش مییابد. دو نوع دیابت قندی وجود دارد، نوع ۱ و نوع ۲. در نوع ۲، لوزالمعده هنوز انسولین میسازد، اما سلولها نمیتوانند از آن به صورت کارآمد استفاده کنند. در دیابت نوع ۱، به دلیل تخریب ایمنی بدن، سلولهای بتا تولید کننده انسولین نمیتواند انسولین کند.
علایم اولیه بیماری دیابت بسیار مهم هستند؛ چرا که در صورت مشاهده و تشخیص بیماری در مراحل اولیه میتوان دیابت نوع ۲ را به طور کامل کنترل کرد. بدن ما به صورت طبیعی مقداری قند را ذخیره کرده و به منظور تامین انرژی لازم برای فعالیتهای روزانه، جذب قند از رژیم غذایی نیز ضروری است. اما زمانی که میزان قند خون از مقدار مشخصی تجاوز میکند، به بروز عارضهای موسوم به قندخون منجر میشود.
قند خون میتواند به اندامها آسیب زده و مشکلات متعددی را برای سلامتی ایجاد کند. اغلب عوامل بروز این وضعیت شناسایی شده و راهکارهای مختلفی برای مدیریت آن ارائه شده است. وعدههای غذایی کوچکتر، تمرین فیزیکی و سبک زندگی سالم برای مدیریت دیابت ضروری است.
بالا بودن میزان قند خون به مدت طولانی خطرهای جدی برای سلامت درپی دارد و علایمی را ایجاد میکند که در مراحل اولیه ابتلا به دیابت قابل شناسایی است.
معرفی پنج مورد از مهمترین علایم ابتلا به دیابت
۱- خستگی مفرط
اگر با وجود تغذیه سالم و استراحت کافی، دائم احساس خستگی میکنید، این وضعیت میتواند یک علامت هشدار برای ابتلا به دیابت باشد. معمولا افراد دیابتی بدون انجام فعالیت شدید، احساس تشنگی و خستگی دارند.
۲- تکرر ادرار
وقتی میزان قند خون افزایش مییابد، کلیهها توانایی فیلترسازی صحیح قند را از دست میدهند و در نتیجه مقادیر زیادی قند در ادرار دفع میشود. در نتیجه شخص دچار تکرر ادرار میشود. همچنین این وضعیت موجب بروز عفونتهای قارچی و باکتریایی میشود. بنابر این اگر بیش از حد از سرویس بهداشتی استفاده میکنید، ممکن است به دیابت مبتلا شده باشید.
۳- کاهش وزن بیدلیل
با افزایش قند خون، بدن توانایی استفاده موثر از گلوکز به منظور تولید انرژی را از دست میدهد و در نتیجه شروع به کاهش وزن میکند. در نتیجه آن بدن شروع به سوزاندن چربی برای تامین انرژی میکند و شخص به سرعت دچار کاهش وزن میشود. بنابر این اگر بی دلیل وزن شما کاهش مییابد، احتمالا به دیابت مبتلا شدهاید.
۴- کاهش بینایی
یکی از پیامدهای افزایش قند خون، ایجاد آسیب در چشم و کاهش بینایی است. این وضعیت میتواند تاثیرات مخربی بر سلامت شخص داشته باشد و او را در معرض خطر از دست دادن کامل بینایی قرار دهد. تغییر ناگهانی در دید چشمها را نباید نادیده گرفت و در صورت بروز این وضعیت لازم است به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
۵- تغییر رنگ پوست
مقاومت در برابر انسولین میتواند به تحریک رنگدانههای پوست به ویژه در اطراف گردن، مفاصل و پاها منجر شود. تیرگی ناگهانی پوست یکی از علایم دیابت است که با مشاهده آن باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
دیابت به علت ناتوانی بدن در تولید یا مصرف انسولین بوجود میآید. انسولین مادهای است که لوزالمعده تولید می کند و نقش آن استفاده از قند به عنوان عظیمترین منبع انرژی بدن است. قند خون بالا به مرور زمان بر تمام ارگانهای بدن تاثیر میگذارد و به بیماریهای قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیوی، نابینایی، ناتوانی جنسی و عفونتهای منتهی به نقص عضو منجر میشود.
تشخیص و آزمایش دیابت نوع ۲
پزشک میتواند خون شما را برای علائم دیابت نوع ۲ آزمایش کند. معمولاً آنها برای تأیید تشخیص، دو روز شما را آزمایش میکنند. اما اگر قند خون شما بسیار زیاد باشد یا علائم زیادی داشته باشید، یک آزمایش ممکن است تمام موارد مورد نیاز برای تشخیص دیابت را داشته باشد.
تست HbA1c میانگین قند خون شما طی ۲ یا ۳ ماه گذشته است.
تست گلوکز ناشتا به عنوان یک آزمایش قند خون ناشتا شناخته میشود. قند خون شما را با معده خالی اندازه گیری میکند. ۸ ساعت قبل از آزمایش قادر نخواهید بود به جز آب چیزی بخورید یا بنوشید.
تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) قند و خون را قبل و ۲ ساعت بعد از نوشیدن چیزی شیرین بررسی میکند تا ببیند بدن شما چگونه میزان قند را کنترل میکند.
آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت در مورد دیابت
-تعداد افراد مبتلا به دیابت از ۱۰۸ میلیون در سال ۱۹۸۰، به بیش از ۴۲۵ میلیون نفر رسیده است.
-شیوع جهانی دیابت در افراد بالای ۱۸ سال، از ۴.۷ درصد در سال ۱۹۸۰، به ۸.۵ درصد در سال ۲۰۱۴ میلادی رسیده است.
-سرعت شیوع دیابت در کشورهای فقیر و کم درآمد بیشتر است.
-دیابت عامل اصلی نابینایی، نارسایی کلیوی، حمله قلبی، سکته مغزی و قطع اعضای تحتانی است.
-در سال ۲۰۱۶میلادی، ۱.۶ میلیون مرگ، مستقیم به دیابت مربوط بود و ۲.۲ میلیون مرگ دیگر به گلوکز بالای خون منتسب بود. حدود نیمی از آمار مرگ و میر ناشی از گلوکز بالای خون، در افراد کمتر از ۷۰ سال گزارش شده است.
- بر اساس آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۶ میلادی، دیابت هفتمین عامل مرگ و میر گزارش شده است.
-رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی، حفظ وزن بدن و اجتناب از مصرف دخانیات مهمترین عوامل در پیشگیری از دیابت نوع ۲ هستند.
- بیش از ۴۲۵ میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا هستند؛ اکثر این آمار به دیابت نوع ۲ اختصاص دارد که بهراحتی با فعالیت بدنی منظم و رژیم غذایی سالم قابل کنترل است.
-از هر دو بیمار مبتلا به دیابت، یک مورد هنوز تشخیص داده نشده که به سادگی با تشخیص اولیه و رعایت موارد ساده مربوط به سبک زندگی قابل کنترل است.
-از هر چهار خانواده، کمتر از یک مورد به برنامههای آموزشی کاربردی در زمینه دیابت دسترسی دارند. در حالی که آموزشهای اولیه نقش مهمی در کنترل بیماری، بهبود نتایج و کاهش هزینه ها دارد.
منابع: ایرنا، آسانیسم