کد خبر: ۲۳۲۰۸
تاریخ انتشار: ۰۷ اسفند ۱۳۹۹ - ۰۷:۴۷-25 February 2021
حکم کشتن ماهی زنده پس از صید و بیرون آب چیست؟
عصراسلام: آیت الله سیستانى: اگر ماهى‌ای که در اصل خلقتش فلس‌دار باشد هر چند از جهت عارضى فلس از او جدا شده باشد زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است. و چنانچه در آب بمیرد پاک است ولى خوردن آن حرام مىباشد، هر چند با وسیله‌ای مانند زهر بمیرد مگر این که در تور ماهیگیر در آب بمیرد که در این صورت خوردنش حلال است و ماهى بى فلس را اگر چه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است.
سوال: حکم کشتن ماهی زنده بعد از صید در بیرون آب و خوردن آن و تکلیف میهمانانی که مرجع تقلید آنها گفته است بنابر احتیاط واجب باید از خوردن آن خودداری نمود؛ چیست؟
طبق نظر مراجع تقلید، ملاک کلی در این زمینه آن است که ماهی دارای پولک، زنده از آب گرفته شود. و همین برای حلال بودنش کافی است. پس کشتن و یا پاک کردن آن در بیرون آب، زمانی که هنوز ماهی زنده است ایرادی ندارد و موجب حرام شدنش نمی‌شود.
اما اگر ماهی در دام قرار گیرد و قبل از اینکه از آب خارج شود، در دام بمیرد، نظر مراجع تقلید در این مسئله مختلف است. بیشتر مراجع (آیات عظام خویی، زنجانی، سیستانی، مکارم، تبریزی، فاضل و خامنه‌ای) آن را حلال شمرده و برخی، (آیات عظام گلپایگانی، صافی و نوری همدانی) احتیاط مستحب را در پرهیز از خوردن آن می‌دانند. (امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج ۲، ص ۵۹۰؛ نظر آیت الله خامنه‌ای از صفحه اینترنتی)
سوال: به نظر مراجع تقلید خوردن ماهی کولی حلال است یا حرام؟
با دو شرط خوردن گوشت ماهی حلال است:
۱- ماهى فَلْس (فلس، همان پولک هایى است که روى پوست ماهى است) داشته باشد.
۲- زنده از آب گرفته شود و بیرون آب جان دهد[۱].
بنابر این اگر ماهى فَلْسدار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است و چنان چه در آب بمیرد پاکاست ولى خوردن آن حرام است و ماهى بى فلس را اگر چه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است[۲].
در خصوص سوال شما پاسخ های زیر از دفاتر مراجع دریافت شده است:
دفتر حضرت آیت الله سیستانی:
ماهى که پولک داشته باشد حلال است.
دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی:
اگر دارای فلس (پولک) نباشد خوردنش جایز نیست.
دفتر حضرت آیت الله خامنه‌ای:
اگر فلس‌دار باشد، حلال و خوردن آن مانع ندارد وگرنه جایز نیست و تشخیص آن به عهده مکلف است.
سوال: آیا می‌توانیم در كشور‌های خارجی در رستورانهایی كه آشپز و پیشخدمتها مسیحی هستند، غذاهای غیر گوشتی مثل سبزیجات و ماهی و تخم مرغ بخوریم؟
جواب: اگر یقین به ملاقات آنها با رطوبت به بدن كافر باشد نجس است و نباید بخورید. (استفتاثات امام (ره)، ج ۲، ص ۵۰۸.)
چند استفتاء از آیت الله خامنه‌ای:
سوال: آیا خوردن ماهى‌هاى كوچك به صورت زنده حلال است؟
جواب: خوردن نوع حلالِ آن اشكال ندارد.
سوال: آیا خوردن خاویار و تخم ماهى‌هاى فلس‌دار و بى‌فلس جایز است و اگر حلال است چنانچه ماهى در آب مرده باشد چه حكمى دارد؟
جواب: خوردن خاویار و تخم ماهى فلس‌دار که تذکیه شده، مانع ندارد و نسبت به ماهى بى‌فلس و ماهى که در آب مرده، حرام است.
سوال: در بعضى از مراكزى كه ماهى را به صورت زنده مىفروشند، بعد از گرفتن ماهى از آب، ضربهاى به سر ماهى زده و فوراً شكم آن را پاره كرده و امعاء و احشاء آن را خارج مىكنند در حالى كه هنوز ماهى زنده و كمى حركت دارد آیا خوردن چنین ماهىاى حلال است؟
جواب: اشکال ندارد.
سوال: براى صید ماهى از حوضچههاى پرورش ماهى، از اتصال برق به آب استفاده مىكنند: الف: خوردن این ماهىها چه حكمى دارد؟ ب: چنانچه بعضى از این ماهىها به وسیله برق داخل آب بمیرند و مخلوط با ماهى‌هاى نیمهجان به واسطه شک برق از آب گرفته شوند وظیفه چیست؟
جواب: اگر با اتصال برق، ماهى در آب بمیرد، حرام است ولى اگر آنها را زنده بگیرند و در خارج آب بمیرند، حلال است؛ و اگر ماهىِ مرده و حرام با ماهى‌هاى حلال مخلوط شود و مجموعاً مقدار محدود و کمى باشند، از همه آنها باید اجتناب شود.
پی نوشت:
[۱] آیات عظام مرحوم گلپایگانى (ره)، و صافى (مدظله العالی): ولى اگر دامىدر آب براى صید ماهى نصب کنند و ماهى بعد از به دام افتادن، در آب بمیرد، حلیّت آن بعید نیست اگر چه أحوط، ترکِ خوردن آن است.
آیات عظام مرحوم خوئى (ره)، فاضل (ره)، زنجانى (مدظله العالی): مگر این که در تور ماهیگیر در آب بمیرد که در این صورت خوردنش حلال است.
آیت الله مرحوم تبریزى (ره): ولى اگر در تور ماهیگیرى در آب بمیرد خوردنش حلال است.
آیت الله نورى (مدظله العالی): ولى اگر دامى در آب براى صید ماهى نصب کنند و ماهى بعد از اینکه به دام افتاد، در آب در داخل دام بمیرد، حلال بودن آن خالى از قوت نیست هر چند أحوط، ترک خوردن آن است.
[۲] آیت الله العظمی سیستانى (مدظله العالی): اگر ماهىاى که در اصل خلقتش فلس‌دار باشد هر چند از جهت عارضى فلس از او جدا شده باشد زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است. و چنانچه در آب بمیرد پاک است ولى خوردن آن حرام مىباشد، هر چند با وسیلهاى مانند زهر بمیرد مگر این که در تور ماهیگیر در آب بمیرد که در این صورت خوردنش حلال است و ماهى بى فلس را اگر چه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است؛ آیت الله العظمی مکارم (مدظله العالی): ماهى حلال آن ماهى است که فلس داشته باشد، خواه فلس آن کم باشد یا زیاد، کوچک باشد یا درشت؛ حتَّى ماهیانى که فلس آنها سست است و در دام مىریزد، حلال است ولى فلس هاى ذرّهبینى و مانند آن، که مردم به آن فلس نمىگویند، فایدهاى ندارد؛ اگر ماهى را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و حلال است، حتَّى اگر در دامى که در آب باشد بمیرد، آن نیز حلال است. توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج۲، ص ۵۹۱و۵۹۰، مسأله ۲۶۱۵.
تبیان
مطالب مرتبط
X Share
نظر شما
به روایت مذهبی ها
نظرسنجی
با اصلاحات بنیادین سیاسی موافقید؟
آخرین اخبار
چشم انداز
پربازدیدترین
خبری-تحلیلی
پنجره
اخلاق و عرفان
سیره علی بن ابیطالب(ع)
سیره رسول الله(ص)
تاریخ صدر اسلام
تاریخ معاصر
زمین
سلامت و تغذیه
نماز و احکام
کتاب و ادبیات
نظامی
کمپر و ون لایف
شیطان و گناهان
روشنفکری دینی
مرگ
آخرالزمان