کد خبر: ۲۳۰۲۶
تاریخ انتشار: ۲۴ بهمن ۱۳۹۹ - ۲۰:۴۶-12 February 2021
پیش از آن که فرهنگستان ایران در خرداد ۱۳۱۴ شمسی تأسیس شود، در ۱۳۰۳ شمسی از نمایندگان وزارتخانه‌های جنگ و معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه انجمنی تشکیل شد تا با وضع لغات و اصطلاحات نو جواب‌گوی نیازی باشد که در رسته‌ها و شئون نظامی آن روز ازاین‌حیث احساس می شد.
عصراسلام: انجمن تا آخر سال ۱۳۰۳ مرتباً هفته‌ای یک بار تشکیل جلسه می‌داد و نخستین جلسۀ آن در آبان ماه آن سال منعقد شد. در سال ۱۳۱۱ نیز که دکتر صدیق اعلم ریاست «دارالمعلمینِ عالی» را بر عهده داشت، ظاهراً به پیروی از رسم دانشگاه‌های امریکایی، فعالیت‌های علمی فوق‌برنامۀ دانشجویان، به ابتکار ایشان، با تشکیل انجمن‌هایی تشویق و سازمان داده شد که از جملۀ آنها «انجمن وضع لغات و اصطلاحات علمی» بود. این انجمن در اسفند ماه ۱۳۱۱ فعالیت علمی خود را آغاز نهاد که طی جلسات مرتب هفتگی در سال تحصیلی، تا مهرماه ۱۳۱۹ ادامه داشت.
در شعبات متعدّد آن (علوم طبیعی، علوم ریاضی، فیزیک و شیمی، ادبیات و فلسفه)، به راهنمایی استادان (حسین گل‌گلاب، دکتر محمود حسابی، دکتر رضازادۀ شفق)، پیشنهادها مطرح و مصوّبات در جلسۀ انجمن به رأی گذاشته می‌شد. این انجمن پس از تأسیس فرهنگستان ایران (۱۳۱۴) نیز فعال بود و با آن همکاری مستمر داشت.
حاصل کار «انجمن»، در مجموع از اقبال فرهنگیان و دانشگاهیان برخوردار شد و حدود ۴۰۰ لغت از موضوعات آن در کتاب‌های درسی دبیرستان و درس‌های دانشگاهی به کار رفت. نمونه‌هایی از حاصل کار «انجمن» در نامۀ فرهنگستان (همان‌جا) نقل شده است. برخی از پیشنهادهای «انجمن»، به‌خصوص در رشتۀ علوم طبیعی، هنوز رایج و متداول است.
برخی از لغات مصوب فرهنگستان:
ناوچه: کشتی کوچک جنگی
ناو شکن: ضد توربیور
ناوبان یک: ستوان یک بحری
ناوبان دو: ستوان دو بحری
ناوبان سه: ستوان سه بحری
نام و نشان: سجل
ناخدا یک: سرهنگ بحری
ناخدا دو: سرهنگ دو بحری
ناخدا سه: سرگرد بحری
ناو سروان: سروان بحری
ناوبر: راننده کشتی
ناو تیپ: دیویزیون
نانوا: خباز
نانوا: خانه خباز خانه
ناوکان: جهازات
ناوی: تامین دریایی
ناو استوار: استوار یک
ناو استوار: دو استوار دو
ناو گروه: اسکادریل فلوئیل دریایی
ناوبری هوایی: ناویکاسیون هوایی
ناهید٪ نجف آباد ( ایستگاه ۱۰ جنوب)
نبرد ناو: کروازر دباتای
نشانیها: قرائن و امارات
نشانی: علامت مخصوص
نگهبان: کشیک‌چی
نگاهبانی: کشیک [وظیفه]
نمونه: اسیسیمان
نمایندگان شهر: وکلای انجمن بلدی
نواخانه: دارالعجزه
نو کردن: تجدید کردن
نوار چسب باندرل
نوذر: احمد آباد (ایستگاه ده جنوب)
نوشابه: مشروب
نیروی دریایی: بحریه
مطالب مرتبط
X Share
نظر شما
به روایت مذهبی ها
نظرسنجی
کرونا چه خواهد شد؟
آخرین اخبار
پربازدیدترین
خبری-تحلیلی
اخلاق و عرفان
سیره علی بن ابیطالب(ع)
سیره رسول الله(ص)
تاریخ صدر اسلام
تاریخ معاصر
زمین
سلامت و تغذیه
نماز و احکام
کتاب و ادبیات
نظامی
کمپر و ون لایف
شیطان و گناهان
روشنفکری دینی
مرگ
آخرالزمان