میلتون فریدمن، اقتصاد دان بزرگ امریکایی، نوبلیست سال ۱۹۷۶ که به عنوان تاثیرگذارترین اقتصاددانان قرن بیستم از او یاد میشود و در سال ۲۰۰۶ از دنیا رفت.

عصراسلام: میلتون فریدمن در سال ۱۹۱۲ در نیویورک در خانوادهای مهاجر از امپراتوری اتریش-مجارستان و فقیر متولد شد. وی در دوران دبیرستان به ریاضیات علاقهمند بود. اما با راهیابی به کالج راتجرز در نیوجرسی (که در آن زمان یک مدرسه خصوصی کوچک بود اما اکنون دانشگاه بزرگ ایالت نیوجرسی است)، به رشته اقتصاد علاقمند شد و تصمیم گرفت تا مطالعات خود را در ریاضیات و اقتصاد بهطور همزمان دنبال کند.
وی در سال ۱۹۳۳ مدرک لیسانس خود را دریافت کرد. سپس برای ادامه تحصیل در مدارج بالاتر به دانشگاه شیکاگو رفت. اما یک کمکهزینه تحصیلی سخاوتمندانه وی را به سوی دانشگاه کلمبیا رهسپار کرد. زمانیکه تحصیل فریدمن در دانشگاه کلمبیا به پایان رسید، به دانشگاه شیکاگو بازگشت و بهعنوان دستیار پژوهشی در کنار هنری شوارتز به فعالیت پرداخت.
او سپس به واشنگتن رفت تا نخستین آمارهای مصرف را برای برنامه نجاتبخش (New Deal) دولت روزولت تهیه نماید. فریدمن همچنین در واشنگتن در اداره ملّی تحقیقات اقتصادی با سیمون کوزنتس به مطالعه بازارها برای متخصصان مستقل نظیر پزشکان و وکلا پرداخت و سرانجام این مطالعه موضوع رساله دکترای فریدمن در دانشگاه شد و نهایتاً به صورت یک کتاب منتشر گردید (۱۹۴۶).
یکی از یافتههای رساله وی این بود که پزشکان دستمزدهای بالایی دریافت میکنند چرا که حرفه پزشکی میتواند موانع بزرگی را بر سر راه ورود به بازار قرار داده و عرضه پزشک را کاهش دهد. این مسأله در آن زمان بسیار بحث برانگیز شد و باعث توقف انتشار کتاب فریدمن برای سالهای متمادی گردید.
فریدمن پس از مدت کوتاهی تدریس در دانشگاههای واشنگتن و مینسوتا، به دانشگاه شیکاگو بازگشت و در آنجا با جورج استیگلر توانست مکتب شیکاگو را پایه ریزی نماید. داشتن یک ستون همیشگی در مجله نیوزویک از سال ۱۹۶۶ تا سال ۱۹۸۴، پرفروشترین کتاب اقتصادی در سال ۱۹۶۲ و یک سریال ده قسمتی (۱۹۸۰)، از فریدمن یک چهره مشهور در میان عموم مردم آمریکا ساخت (Pressman, 2006, p. 235).
فریدمن در سال ۱۹۶۷ به سمت ریاست انجمن اقتصادی آمریکا رسید و در سال ۱۹۷۶ جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد. این جایزه به سه دلیل به وی تعلق گرفت؛ مطالعه بر روی تابع مصرف، استدلالهای مربوط به مشکلات سیاست تثبیت اشتغال و سهمهای وی در نظریه پولی و تاریخچه آن. فریدمن در سال ۱۹۷۷ از دانشگاه شیکاگو بازنشسته شد و بهعنوان محقق ارشد در مؤسسه هوور در کالیفرنیا مشغول به کار گردید.
فریدمن در میان اقتصاددانان به انتقاد شدید از انقلاب کینزی معروف است. وی مخالف استفاده از سیاستهای تثبیت برای کنترل تورم یا بیکاری بود. فریدمن به دلایل متعددی معتقد بود که سیاست مالی کارآمد نبوده و سیاست پولی نیز چرخه تجاری را وخیم-تر کرده و منجر به تورم بیشتر میگردد. کارهای فریدمن در مورد تابع مصرف، نقش پول در اقتصاد و نرخ طبیعی بیکاری، همگی بر خلاف دیدگاه مداخلگرانه کینز و پیروان وی بود. فریدمن معتقد بود اقتصاد بدون دخالت سیاستگذاران، بهترین عملکرد را خواهد داشت.
میلتون فریدمن (Milton Friedman) در کارهای خود روی دو موضوع پول و آزادی تمرکز داشته است. اهمیت پول بدان خاطر است که تنها تغییرات در عرضه پول است که میتواند فعالیت اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد. به علاوه، تورم نیز از عرضه زیاد پول در اقتصاد سرچشمه میگیرد. آزادی نیز مهم است چرا که وقتی دولت تلاشی برای کنترل قیمتها، نرخ ارز یا ورود به صنایع نمیکند، اقتصاد بهتر کار میکند. همچنین، خود آزادی نیز یک هدف نهایی است. فریدمن یکی از دو یا سه اقتصاددان بزرگ قرن بیستم محسوب میشود.
وی در یکی از بخشهای کتاب آزادی انتخاب خود که در سال ۱۹۸۶ به چاپ رسید، اعلام میکند که تورم میتواند اقتدار گرایی و نظامی گری را با خود به همراه داشته باشد. فریدمن میگوید: تورم یک بیماری است، یک بیماری خطرناک و گاه نابودکننده است، بیماریای است که اگر به موقع به آن رسیدگی نشود میتواند یک جامعه را نابود کند. برای مثال، ابرتورم در روسیه و آلمان بعد از جنگ جهانی اول، یعنی زمانی که قیمتها از یک روز به روز دیگر در بعضی مواقع حتی بیشتر از دو برابر میشدند، زمینههای کمونیسم را در یک کشور و زمینههای نازیسم را در کشور دیگر به وجود آوردند.
اکوویو