"ساختن جوک و لطیفه هیچ‌وقت متوقف نمی‌شود"

وقتی برای نخستین‌بار در رسانه‌ها از «هادی بنایی» با عنوان «محقق جوک و لطیفه» یاد شد، کسی تعجب نکرد و اصلا دور از انتظار نبود.

عصراسلام: آقای بنایی که مترجم حرفه‌ای زبان‌های آلمانی و انگلیسی بود، چنان روی کار خود تسلط داشت که حتی می‌توانست یک متن فارسی را چنان با تبحر به آلمانی ترجمه کند که گویی یک شهروند اصیل آلمانی آن را نگاشته است.

او می‌گفت ساختن جوک و لطیفه هیچ‌وقت متوقف نمی‌شود، چون با ظهور چهره‌های جدید سیاسی و هنری و اجتماعی و حتی اختراعات تازه، در هر حال جوامع درباره آنها لطیفه‌های نو می‌سازند. اما بنایی نگران آن بود که لطیفه‌های ملت‌های دیگر از چه راهی به زبان فارسی راه پیدا می‌کند. هادی بنایی طی سال‌های اخیر هزاران جوک و لطیفه را به فارسی ترجمه کرد و در اختیار روزنامه‌های و مجله‌ها قرار داد. لطیفه‌هایی که ما امروز در فیس‌بوک و نشریات آنها را می‌خوانیم، اما نمی‌دانیم بنایی مترجم آن بوده است.

متاسفانه اکنون که دیگر نمی‌توانیم ترجمه‌های جدید او را دریافت کنیم، روند واردات جوک به زبان فارسی هم متوقف شده است. چون مترجمان علاقه و انگیزه‌ای برای انجام این کار ندارند. بنایی، خاستگاه لطیفه‌های سیاسی اروپایی و حتی ایران را می‌دانست، این که مردم چه زمانی و به چه دلیل آن جوک را ساخته‌اند.

او مرجع جوک و لطیفه بود. وقتی کنارش می‌نشستی، اگر صدای افتادن و شکستن لیوان را از آن طرف خانه می‌شنید، یک جوک درباره شکستن ظروف برایت تعریف می‌کرد. اگر یک هلی‌کوپتر از آن نزدیکی رد می‌شد، یک جوک درباره خلبان می‌گفت. اگر سکوت می‌کردی، یک لطیفه درباره ساکت بودن می‌گفت. وقتی می‌خواستی خداحافظی کنی و بروی، یک جوک درباره میهمان تعریف می‌کرد.

بارها پیش آمد که از روی لطیفه‌های بنایی کدبرداری می‌کردم و آن را همان موقع می‌نوشتم تا بعدا یادم باید و برای دیگران تعریف کنم. اما مشکل اینجا بود که لطیفه و جوک‌ها از زبان هادی بنایی بامزه بودند. خودش هم اعتقاد داشت که بعضی‌ها یک جوک عالی و درجه یک را چنان بد تعریف می‌کنند که جنازه‌اش به دست مخاطب می‌رسد و دیگر نه بامزه است و نه خنده‌دار.

هادی بنایی در طول زندگی خود به عنوان انسانی با شرافت و سخاوت واقعی و اصیل شناخته می‌شد و این ویژگی‌هایش را همیشه در ترجمه‌هایش هم شاهد بودیم. او سخاوتمندانه روز و شب لطیفه‌های ملل را ترجمه کرد و گاهی هم خودش جوک می‌ساخت و در اختیار مجله‌ها قرار داد تا لبخند را بر لب میلیون‌ها ایرانی فارسی‌زبان بنشاند.

فرورتیش رضوانیه

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بزودی نابود می شود

	هرگز از بین نمی رود