یکی از غذاهای محلی معروف این استان، «کشک زرد» متعلق به مناطق شمال استان یعنی سیستان است که خوشبختانه توانسته بازار خوبی در پایتخت در میان غذاهای سالم و ارگانیک پیدا کند.

عصراسلام: این کشک، با توجه به راحتی و سرعت طبخ، مورد علاقه بسیاری از خانواده های سیستانی است و در صورتی که شرایط تهیه آن را داشته باشند به اندازه نیاز یک سال خود آن را تولید و به خصوص در فصل سرما از آن استفاده می کنند.
این غذا آبکی بوده و با نان مصرف میشود. معمولا گوشت را در روغن حیوانی تف میدهند و میگذارند با کشک زرد مخلوط شده با آب بپزد. پیاز داغ نیز یکی از خوشمزه کنندههای این غذا به شمار میرود. در بعضی نواحی، گوجه نیز به آن میافزایند. این غذای سرشار از پروتئین، پر کالری و سنگین نیز هست.
در کشک زرد بلغور گندم به عنوان یکی از مواد اصلی مورد استفاده قرار می گیرد و همین باعث تفاوت آن با دیگر کشک ها می شود. زیرا سایر کشک ها فقط از لبنیات گرفته می شود اما این کشک ترکیبی از گندم و لبنیات و دیگر افزودنی هاست. این کشک مخلوطی تخمیر و خشک شده از بلغور گندم، سیر، دانه شوید، دانه زیره سبز یا سیاه، دانه گشنیز، پودر زردچوبه، مقداری نمک و دوغ است. این مجموعه را به مدت ۲ تا ۳ هفته در کیسهای نخی میگذارند، سپس ماده تخمیر شده را از کیسه بیرون و پس از ورز دادن، به صورت گرانول در میآورند و به مرور زمان بعد از خشک شدن و پودر شدن به عنوان یک غذای آماده مورد استفاده قرار میدهند.
برای مصرف و طبخ این کشک، مقداری از آن را با روغن و پیاز سرخ و سپس آب را به آن اضافه می کنند و می گذارند تا بجوشد. مدت زمان کوتاه طبخ یکی دیگر از ویژگیهای این کشک است که در زمان تقریبی نیم ساعت آماده مصرف است. علاوه براین از پودر این کشک می توان برای غلیظتر کردن بقیه سوپ ها و خورشت ها متناسب با ذائقه افراد استفاده کرد.
این کشک، فرآورده تخمیریِ ماستی غلاته است که طی قرون و اعصار گذشته فرمول تهیه آن شکل گرفته که به صورت سوپ غلیظ که از قابلیت هضم بالایی برخوردار است، مصرف می شود.
فرمول تهیه کشک زرد زابل طی سالهای طولانی شکل گرفته و در زمان مصرف، ماده اولیه کشک را ابتدا در روغن حیوانی یا هر نوع روغن دیگر قدری تفت داده و سپس آب به آن اضافه می کنند البته برخی خانواده ها در زمان تفت دادن کشک مقداری رب گوجه به آن اضافه می کنند و تا زمان جوش آمدن و غلیظ شدن، باید دائما آن را هم بزنند و در نهایت غذایی چون آبگوشت یا سوپ غلیظ آماده مصرف می شود.
این خوراک تهیه شده از بسیاری مواد مغذی و معدنی است و تاثیر مستقیم در دستگاه گوارش و هضم بالای غذا دارد. خواص برخی مواد تشکیلدهنده کشک زرد شامل: سیر؛ کاهش فشارخون، پاک کننده و تصفیه کننده قوی، سپری مقاوم در مقابل تیروئید، دیفتری و سیاهسرفه و همچنین در پیشگیری از سرطان بسیار مؤثر است.
مزایای کشک زرد زابلی
در فرآیند تولید این فرآورده، به هیچ عنوان از حرارت استفاده نمیشود، بنابر این هر چه کشک، در معرض حرارت کمتری قرار گیرد، ارزش غذایی آن بالاتر و بیشتر است.در تهیه این کشک تخمیر غلات و دوغ توأمان و بدون کاتالیزور انجام میشود و به اصلاح عمل «رسیدن خمیر» به طور کاملاً طبیعی انجام میگیرد؛ بنابراین کشک زرد زابلی با این ویژگی منحصر به فرد، محصولی کاملاً ارگانیک و سالم است.
در این محصول از تثبیت کنندهها و مواد نگهدارنده استفاده نمی شود بلکه در تهیه آن از زردچوبه و سیر در ترکیب مواد تشکیل دهنده آن استفاده می شود؛ بنابراین بینیاز از مواد شیمیایی معمول است.میزان رطوبت موجود در کشک زرد زابلی، نسبت به انواع کشکهای تولیدی در نقاط مختلف بسیار اندک است و هر چه رطوبت کمتر باشد از نظر مواد مغذی ارجحیت دارد و قابلیت فاسد شدن آن کمتر است.برای میکروبزدایی در سایر انواع کشک، آن را میجوشانند ولی در ترکیب مواد این کشک از زردچوبه و سیر استفاده میشود، بنابراین میکروب ها اجازه رشد پیدا نمیکنند.
منابع: روزنامه خراسان، سیرایران