کد خبر: ۲۲۳۹۸

تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۳۹۹ - ۰۹:۱۸-06 January 2021

دلایل، علائم و روش درمان اندومتریوز

اندومتریوز اختلالیست که در آن، بافتی که سطح داخلی رحم را می‌پوشاند (اندومتریوم)، در جایی خارج از رحم رشد می‌کند.

عصراسلام: بافت اندومتریوم از غدد، سلول‌های خونی و بافت پیوندی تشکیل شده است و به شکل طبیعی در رحم رشد می‌کند و سطح پوششی رحم را برای تخمک گذاری آماده می‌کند. اندومتریوز اغلب دردناک است و تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بافت پوشاننده سطح درون لگن را درگیر می‌کند و گسترش به خارج از ارگان‌های لگن نادر است.

در فردی که مبتلا به اندومتریوز است، بافت اندومتریوم نابجا از نظر عملکرد همانند بافت طبیعی ضخیم می‌شود، ریزش می‌کند و با هر چرخه قاعدگی خون ریزی می‌کند و چون راهی برای خروج از بدن ندارد گیر می‌افتد. اگر اندومتریوز تخمدان‌ها را درگیر کرده باشد، کیست‌هایی به نام اندومتریوما شکل می‌گیرند، بافت احاطه کننده آن آسیب می‌بیند و در نهایت بافت اسکار (بافت ترمیم شده پس از یک زخم) و چسبندگی (از طریق تشکیل باندهای غیرطبیعی از بافت فیبروز ارگان‌های داخل لگن به یکدیگر می‌چسبند) به جا می‌گذارد.

علل آندومتریوز

اگرچه علت دقیق آندومتریوز مشخص نیست اما فرضیه های احتمالی موجود عبارتند از:

برگشت خون قاعدگی به رحم

در این حالت، خون قاعدگی حاوی سلول های آندومتر، در لوله های فالوپ به سمت عقب بر می گردند و در عوض اینکه از بدن خارج شوند، وارد حفره لگن می شوند. این سلول های آندومتر به دیواره های لگن و سطوح اندام های لگن می چسبند و در این محل رشد می کنند و ضخیم می شوند و در طول زمان عادت ماهانه خونریزی می دهند.

تغییر شکل سلول‌های صفاقی

متخصصان در آنچه که به عنوان نظریه القایی شناخته می شود، عنوان می كنند كه هورمون ها یا عوامل ایمنی، سلول های صفاقی که در داخل شکم قرار دارند را به سلول های آندومتر تبدیل می کنند. می شوند.

تحول سلول‌های جنینی

هورمون هایی مانند استروژن ممکن است سلول های جنینی ( سلول هایی در مراحل اولیه رشد) را به سلول های آندومتری در طی دوران بلوغ تبدیل کنند.

لانه گزینی اسکار جراحی

پس از یک عمل جراحی مانند هیسترکتومی یا سزارین، سلول های آندومتر به یک برش جراحی متصل می شوند.

انتقال سلول‌های آندومتر

رگ های خونی یا سیستم مایع بافتی (لنفاوی)، سلول های آندومتر را به دیگر بخش های بدن منتقل می کند.

اختلال سیستم ایمنی

مشکلی در سیستم ایمنی بدن احتمال دارد توانایی بدن در تشخیص و نابودی بافت های آندومتر رشد کننده در خارج رحم را از بین ببرد.

عواملی که سبب افزایش ریسک ابتلا به اندومتریوز می‌شود:

نداشتن زایمان

شروع دوره قاعدگی در سنین پائین

شروع دور ه یائسگی در سن بالاتر

دوره های کوتاه قاعدگی کمتر از ۲۷ روز

دوره های شدید قاعدگی بیشتر از ۷ روز

بالا بودن میزان استروژن در بدن یا تولید بیش از حد استروژن به مدت طولانی در بدن

پائین بودن شاخص توده بدنی

مبتلا بودن یک یا چند نفر از وابستگان( مادر، خواهر یا خاله) به آندومتریوز

هر وضعیت پزشکی که مانع خروج طبیعی خون قاعدگی از بدن می شود

ناهنجاری‌های رحم

آندومتریوز معمولا چند سال پس از شروع قاعدگی (منارک) ایجاد می شود. علائم و نشانه های آندومتریوز به طور موقت با بارداری بهبود می یابد و ممکن است با یائسگی کاملا پایان پیدا کند، مگر اینکه شخص استروژن مصرف کند.

علایم اندومتریوز

اولین و رایج ترین نشانه آندومتریوز ، درد در ناحیه لگن بخصوص در دوره پریود است. این درد ممکن است در نواحی و زمان های مختلف بروز کند؛ البته لازم به ذکر است که شدت درد با وسعت ناحیه درگیر ارتباطی ندارد. از جمله علایم آندومتریوز عبارتند از:

درد لگن در دوره پریود

درد غیرقابل کنترل با مسکن های معمول همچون ایبوپروفن، در ناحیه شکم در دوره عادت ماهیانه

طولانی شدن قاعدگی به‌صورت دوره‌های بیش از ۷ روزه

چرخه قاعدگی کمتر از ۲۷ روز با خونریزی‌های طولانی‌مدت

خونریزی شدید و زیاد در دوران پریود

درد در ناحیه زیر شکم در زمان تخلیه ادرار یا مدفوع

مشاهده خون در ادرار یا مدفوع

اختلالات روده‌ای شامل اسهال، یبوست، درد و نفخ

درد هنگام رابطه جنسی یا بعد از آن

درد مزمن در نواحی پایین و پشت کمر

حالت تهوع و استفراغ

احساس خستگی مداوم

گاهی، اندومتریوز اولین بار هنگامی که فرد به دنبال درمان نازایی است، تشخیص داده می‌شود.

لازم به ذکر است که در برخی موارد، علائم بالا به علت بیماری‌های مشابه دیگری همچون کیست تخمدان، عفونت و التهاب لگن (PID) و سندرم روده تحریک‌پذیر (BIS) ایجاد می‌شود؛ لذا باید علل و دلایل اصلی چنین علائمی با دقت ارزیابی و بررسی گردد. ضمناً بارداری باعث کنترل موقت علائم و یائسگی نیز _به دلیل قطع تولید استروژن_ موجب توقف درد می‌شود؛ اما باید دانست که در صورت ادامه دادن هورمون درمانی در دوره یائسگی، همچنان می‌توان شاهد علائم آندومتریوز بود

۴ مرحله برای تشخیص اندومتریوز:

مرحله ۱: ضایعات کوچک و محدود

مرحله ۲: ضایعات خفیف که ممکن است متعدد باشند و احتمال چسبندگی وجود دارد.

مرحله۳: ضایعات متوسط عمیق یا سطحی با چسبندگی واضح

مرحله۴: ضایعات متعدد و شدید که هم سطحی هستند و هم عمیق، با چسبندگی‌های زیاد

تقریبا ۶ تا ۱۰ درصد خانم‌ها در جهان دچار اندومتریوز هستند که می‌تواند باعث دردی شود که گاهی،مخصوصا حین قاعدگی، بسیار شدید است. مشکلات باروری نیز ممکن است ایجاد شود. اندومتریوز بیماری رایج دوران باروری خانم‌هاست و علائم اغلب پس از یائسگی برطرف می‌شوند. برای خانم‌هایی که علائم را تجربه می‌کنند درمان‌های موثری برای مدیریت آن‌ها موجود است. برای نازایی مرتبط با اندومتریوز نیز درمان‌هایی برای افزایش احتمال باروری وجود دارد.

روش‌های درمان

قرص‌های ضد بارداری

قرص‌های خوراکی جهت پیشگیری از بارداری، سطح هورمون های استروژن و پروژسترون را تنظیم می کنند و به این ترتیب باعث می شوند دوران قاعدگی، کوتاه تر و خفیف تر شود. معمولا مصرف این داروها، درد ناشی از بیماری اندومتریوز را کاهش می دهد. پزشک شما ممکن است این قرص ها را برای درمان این بیماری به صورت پیوسته و بدون توقف در دوره قاعدگی تجویز کند. همچنین ممکن است قرص هایی که فقط هورمون پروژسترون دارند یا فرم تزریقی آن را برای شما تجویز کند. البته گاهی اوقات علائم بیماری اندومتریوز پس از توقف درمان با قرص، مجددا بروز پیدا می کنند.

سایر روش‌های درمانی هورمونی

برای درمان اندومتریوز داروهای دیگری هم وجود دارد. این داروها تولید هورمون های زنانه را مهار کرده و شرایطی شبیه یائسگی در بدن ایجاد می کنند. با قطع دوره های قاعدگی، علائم اندومتریوز هم به کلی از بین می روند. البته این امر ممکن است عوارض مشابه با یائسگی مثل گُرگرفتگی، خشکی واژن، خستگی، تغییرات خُلقی و پوکی استخوان را نیز به دنبال داشته باشد.

عمل جراحی

در زمان انجام لاپاراسکوپی، ممکن است پزشک جراح، بافت اندومتر رشد یافته یا چسبندگی هارا از بدن خارج کند. در اغلب زنان، درد، بلافاصله پس از انجام عمل جراحی از بین می رود. اما در حدود ۴۵ درصد زنان، یک سال پس از انجام عمل جراحی، علائم اندومتریوز بر می گردد. با گذشت زمان، احتمال بازگشت علائم بیشتر هم می شود. البته هورمون درمانی پس از انجام عمل جراحی، می تواند نتایج رضایت بخش تری به همراه داشته باشد.

عمل جراحی باز

در موارد شدید بیماری اندومتریوز، ممکن است برای خارج کردن بافت های رشد یافته، برداشتن کل رحم و یا خارج کردن بخش یا کل تخمدان ها، انجام لاپاراتومی یا جراحی باز ناحیه شکمی مورد نیاز باشد.

گرچه این نوع عمل های جراحی، میزان موفقیت بالایی دارد، اما بیماری اندومتریوز در مورد ۱۵ درصد از زنانی که رحم و تخمدان های خود را درآورده اند، ممکن است مجددا بروز کند.

بارداری با وجود بیماری اندومتریوز

بسیاری از زنانی که بیماری اندومتریوز دارند، مشکلی در باردار شدن نخواهند داشت. اما عمل جراحی لاپاراسکوپی می تواند باعث افزایش میزان باروری زنان مبتلا به موارد متوسط تا شدید اندومتریوز شود. درصورتی که ناباروری به صورت ماندگار ایجاد شده باشد، لقاح مصنوعی (آزمایشگاهی)، روش دیگری است که قابل انجام است. در این روش، اسپرم ها و تخمک ها در آزمایشگاه با یکدیگر ترکیب شده و در نهایت، سلول تخم ایجاد شده در رحم، کاشته خواهد شد.

منابع: دکترتو، رادیناسلامت، دکترسلام، سلام سلامت

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بزودی نابود می شود

	هرگز از بین نمی رود