والدین همواره در پی این هستند که از فرزندان خود محافظت کنند. آنها هر کاری انجام میدهند تا مطمئن شوند کودکان در فضایی ایمن رشد میکنند (حداقل قصد آنها این است) با این حال، بسیاری چنان نگران رفاه و راحتی فرزند خود هستند که ممکن است با روشهای آسیبرسان آنها راغرق کنند.
عصراسلام: "محافظت بیش از حد" مانع از رشد کودکان است. کودکان همزمان با رشد نیاز به کشف محیط پیرامون و امتحان چیزهای جدید دارند تا وقتی بزرگتر میشوند احساس امنیت کنند و شهامت پیدا کنند آنچه را که در زندگی میخواهند بررسی و جستجو کنند.
هنگامیکه از کودکان بیش از حد محافظت میشود ممکن است احساس کنند همیشه در معرض خطرند در نتیجه برای دوری از خطر ایمنترین راه را انتخاب میکنند، نه مسیری را که واقعا میخواهند کشف کنند. این تمایز بین "کنجکاوی طبیعی کودک" و "تمایل به آنچه در زندگی باعث خوشبختی او میشود" موجب میگردد کودک اولین راه ایمن را که به او پیشنهاد میشود طی کند تا احساس خطر نکند.
"قضاوت" کودکان نیز تاثیر بازدارندهای دارد. یک تجربه بد باعث توقف انجام کار و از بین رفتن احساس آزادی میشود. وقتی یک معلم بگوید نقاشی آنها خیلی خوب نیست یا برای انجام کاری مسخره شود این قضاوت میتواند روحیه کودک را خرد کند بنابراین دیگر به آن فعالیت مشغول نمیشوند. یک یا دو تجربه با چنین قضاوتی اغلب موجب میشود کودک داشتن مشکل را در خود درونی کند.
این فاجعه "انتقاد و قضاوت" است. چه بسیارند کودکانی که هرگز بزرگ نشدند تا به آرزوهای خود برسند، زیرا در کودکی به آنها گفتهاند به اندازه کافی خوب نیستند یا اینکه باید رفتارهای احمقانه خود را متوقف کنند! کودکان یاد میگیرند از ترس اینکه شکست بخورند هرگز خطر نکنند.
برای تربیت فرزندانی شاد، آنها باید باور داشته باشند که پذیرفته میشوند. باید احساس کنند که تلاشهایشان ارزش دارد و رویاهایشان مهم است. با این روش کودکان یاد میگیرند شهامت پیگیری اهداف خود را داشته باشند و برای رسیدن به آنها تلاش کنند.
کودکان طی رشد مانند اسفنج هستند یعنی نحوه برخورد مردم را جذب میکنند و از آن متأثر میشوند. همه ما میخواهیم فرزندانمان به بزرگسالانی مسئولیتپذیر تبدیل شوند. کودکان در کنار مسئولیتپذیری باید اعتماد بهنفس کافی داشته باشند. اعتماد بهنفس همان چیزیست که به مردم کمک میکند شجاعت داشته باشند و تنها به آنچه آسان است رضایت ندهند، در عوض بهدنبال آنچه برایشان مهم است بروند. پذیرش بهموقع کودکان میتواند کمک زیادی در حفظ انرژی و اعتماد بهنفس جوانی کند، ضمن اینکه به بزرگسالانی مسئول تبدیل میشوند.
زهره عابدینی، کارشناس ارشد روان شناسی
جامعهای بهتر بسازیم