آیا فکر گناه در پرونده اعمال به عنوان گناه نوشته می‌شود؟

انسان در برابر کارهایی که از روی اختیار انجام می‌دهد مسئول است و در برابر آنها بازخواست می‌شود.

عصراسلام: افکار معمولا به صورت ناخواسته به ذهن می آیند و به همین خاطر گناه محسوب نمی‌شوند.

پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود:

«از امت من هر چه که در ذهنشان خطور مى‏‌کند، عفو شده است، تا وقتى که آن را به زبان جارى نکرده و عملى انجام نداده باشند».(۱)

اما از این جهت که افکار منفی زمینه برای تبدیل شدن به گفتار و رفتار را دارند باید از آنها پیشگیری کرد. حضرت علی (علیه السلام) می فرمايند: «كسی كه زياد به گناهان فكر كند به سوی گناه كشانده می شود»(۲)

از این روی حضرت مسیح (علیه السلام) به پیروان خود فرمود:

«موسى بن عمران به شما دستور داد، زنا نكنید؛ اما من به شما سفارش مى كنم، فكر زنا را هم نكنید؛ زیرا كسى كه به زنا بیندیشد، مانند كسى است كه در اتاق زیبا و رنگ آمیزى شده‌‏اى، آتش روشن كند. در این صورت، هر چند ممكن است خانه در آتش نسوزد؛ لكن دست كم دود، آن را سیاه و خراب مى كند». (۳)

صفحه ذهن آدمی، صحنه آمد و شد دائمی افكار و خيالاتی است كه كمابيش در انتخاب راه زندگی و پيمودن مسير آن موثر است. گرچه حضور فكر، وهم و يا خيال در ذهن، ابتدا امری غير اختياری می نمايد، ولی با بررسی منشاء آنها، به اين حقيقت پی خواهيم برد كه آنچه ذهن انسان را مشغول مي كند قابل پيش بينی، پيشگيری يا زمينه سازی است.

از اين رو بايد با شناخت انواع فكر و زمينه هاي حضور آنها در ذهن در صدد جلوگيری از ورود آنچه مضر به حال ماست برآييم و افكار مفيد و پسنديده كه موجب سعادت دنيوی و اخروی ما می شود را جايگزين نماييم.

کنترل چشم و گوش، انتخاب دوستان شایسته، پر کردن اوقات فراغت با کار و ورزش، اذکار مخصوصا ذکر شریف لا حول و لا قوة الا بالله و تلاوت قرآن از راهکارهای سالم سازی ذهن است.

پی نوشت:

۱. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج‏ ۶۶، ص ۴۲، بيروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴ ق.

۲. آمدی، شرح غررالحكم، جمال الدين خوانساری، محمد، انتشارات دانشگاه تهران، ج ۵، ص ۳۲۱.

۳. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ناشر موسسه الوفاء، ج ۱۴، ص۳۳۱، باب۳۴، بیروت ۱۴۰۴ه ق.

پاسخگو

مطالب مرتبط