"مرسی" را از زبان فارسی حذف کنیم یا نه؟

خواهرزاده‌ام جلوی تلویزیون نشسته. منتظر است کلاسش شروع شود. قبل از اینکه برنامه شروع شود، ادای سلام کردنِ مجری برنامه را درمی‌آورد. وقتی برنامه شروع می‌شود، از سلامِ مجری خنده‌ام می‌گیرد.

عصراسلام: مجری می‌گوید امروز روز زبان فارسی است و باید از کلمات فارسی استفاده کنیم. سپس از بچه‌ها می‌پرسد کدام کلمه فارسی نیست و نباید استفاده‌اش کنیم؟ خودش جواب می‌دهد کلمۀ «مرسی». بعد هم می‌گوید کلاس فارسی داریم و ادامۀ برنامه.

با خودم فکر می‌کنم مجری فقط همین یک کلمه را می‌دانست که برای بچه‌ها مثال بزند؟ معلمان حاضر و برنامه‌سازان این برنامه چطور؟ مگر «مرسی» چه مشکلی دارد؟ پاسخ سؤال اول و دوم را نمی‌دانم، اما در این نوشته به سؤال آخر به‌اختصار پاسخ می‌دهم.

برای شکرگزاری در فارسی دست‌کم سه کلمه داشته‌ایم: «تشکر»، «سپاس»، «ممنون». تشکر و سپاس و ترکیبات این دو را بیشتر در بافت‌های رسمی به کار می‌بریم. ممنون را عموماً برای بافت‌های کمتر رسمی استفاده می‌کنیم. اما برای بافت‌های صمیمی و غیررسمی چطور؟ اینجاست که «مرسی» می‌آید و خلأ واژگانیِ این محدوده را پر می‌کند و در زبان فارسی جاگیر می‌شود.

دیگر اینکه صدها واژۀ فرانسوی وارد زبان فارسی شده. چرا فقط به این «مرسیِ» بیچاره گیر می‌دهند؟ آیا می‌دانند که بعد از عربی بیشترین وام‌واژه‌های فارسی از زبان فرانسوی است؟ آیا می‌دانند از زبان فرانسوی بالای ۲۰۰۰ کلمه وارد زبان فارسی شده؟

بر فرض که موفق شدید واژۀ «مرسی» را از زبان فارسی بیرون کنید، با آژانس، آسفالت، اسکلت، اگزوز، آلرژی، آمبولانس، آنتن، باتری، بلوک، بلیت، بودجه، بوفه، پاساژ، پدال، پرانتز، پمپاژ، تابلو، تئاتر، دوش، شوفاژ، شومینه، کادر، کافه، کنکور، کودتا، گاراژ، مانتو، هاشور و صدها واژۀ فرانسوی و غیرفرانسویِ دیگر که معادل فارسی برایشان نداریم چه می‌کنید؟

شاید بگویید دلیل مخالفت با مرسی این است که معادل فارسی برایش داریم. در جواب می‌گویم «مرسی» جای خود را در زبان فارسی پیدا کرده و «سپاس» همیشه معادل خوبی برایش نیست. حذف «مرسی» از فارسی یک امکان از امکان‌های تشکر کردن را از این زبان می‌گیرد. احتمالاً دوستانِ نگران فارسی از این تعداد واژه‌های بیگانه در زبان فارسی خبر ندارند وگرنه حتماً دست به کار می‌شدند و همه را از زبان بیرون می‌ریختند.

خاطرم هست وقتی‌که در کلاس درس برای دکتر علی‌اشرف صادقی چای آوردند، ایشان گفت «مرسی». آیا دکتر صادقی تبارِ این واژه را نمی‌داند؟ وقتی چنین زبان‌شناس بزرگی از این بابت احساس نگرانی نمی‌کند چرا دوستانِ همیشه نگران ما باید در برنامه‌هایشان ذهنیت‌های غلط را به نسل جدید القا کنند؟ در درازمدت این محتواها به نفع زبان فارسی است یا به ضرر آن؟ و آیا برای نسل جدید مؤثر خواهد بود یا خیر؟

کانال زبان‌شناسیک

مطالب مرتبط

Stumble Upon Delicious

Cloob Digg

نظر شما

به روایت مذهبی ها

آخرین اخبار


	بزودی نابود می شود

	هرگز از بین نمی رود