تفسیر آیات قرآن و استنباط نظریات و فرضیههای مربوط به علوم مختلف پزشکی، زیست شناسی، فیزیک و... در سالهای اخیر زیاد شده است.
برخی در این مسأله افراط کردهاند و گاها با نسبتدادن این فرضیهها به قرآن، موجب ایجاد شک در ذهن مردم شدند و دشمنان اسلام هم این فرصت را برای طعنهزدن در قرآن غنیمت شمردند. برخی هم به کلی مخالف سخنگفتن در این باره شدند.
در اینجا دوست دارم نکات خیلی مهمی دربارهی اعجاز علمی ذکر کنم:
اصطلاح إعجاز علمی سهلانگارانه است و بهتر است آن را دلایلی بر صدقِ قرآن اسم بگذاریم! نسبت این اعجاز به (علمی) نیز توهّمبرانگیز است و ریشه در خودباختگی دارد؛ آیا علم فقط در علوم تجربی خلاصه میشود و باقی تفسیرها علمی نیستند؟ چرا باید قبول کنیم علوم شرعی و ادبی و... علم نیستند؟ [۱]
اینکه حقانیت اسلام و قرآن را در موافقتِ آن با تکتکِ فرضیهها - و نظریاتی که در کرهی زمین صادر میشوند و خدا میداند چندسال بعد، کدام نظریه و فرضیهی جدیدی جای آن را میگیرد -، بدانیم، بسیار اشتباه و ناعاقلانه است! هزاران نظریه از سوی دانشمندان صادر و بعدها توسط همانها رد شده است و چه کسی تضمین میکند که خودِ این دانشمندان تحتتأثیر غرض و اهداف شخصی و جوّ سیاسی حاکم بر کشورشان نیستند؟ [۲]
تا بیش از هزاران سال پیش مسلمانان از چه اعجازی بیشتر سخن میگفتند؟ دکتر سامی عامری میفرماید: «بسیاری از کسانی که بعدها اسلام آوردند و عرب هم نبودند، تحت تأثیر احکام و عقاید یکتاپرستی اسلام قرار گرفتند که با فطرت پاک انسانی و بقایای تحریف نشدهی ادیان الهی مطابقت داشت.»
پس حقایق علمی یکی از راه های دعوت به قرآن هستند نه همهی آن!
اینکه ملحدین و بهانهجویان و خودباختگان فقط علوم تجربی را قبول میکنند، بیانگر ضعف و ویرانی فکری خودشان است، نه ما مسلمانان! پس قرار نیست برای راضیکردن آنها گاها آیات قرآن را بدون توجه به معنای شرعی و لغوی به علوم تجربی نسبت دهیم! و کسی که پا در این میدان میگذارد، هم باید به علوم تجربی آگاه باشد هم به علوم شرعی و فنون تفسیر!
بسیاری از مطالب دربارهی اعجاز علمی و مخصوصا عددی ساختهی خود اسلام ستیزان هستند تا بعدا با ردکردنِ آنها به اسلام طعنه بزنند و عقاید مردم را تضعیف کنند. اخیرا یادتان است که سناریوی موی داخل قرآن را برای شفا از کرونا منتشر کردند!
یادمان نرود:
۱- ظاهر و نص قرآن بر تأویلهای نابجا مقدّم است. نباید بخاطر فلان فیلسوف و بهمان متفکر که ذهنش با انحرافات آلوده است، دنبال تأویل نابجای آیات باشیم! او باید فهم اشتباه خود را تصحیح کند و نباید ما را به مفاهیم غلط ملزم کند!
۲- باید آیهی قرآن را به خوبی فهم و مطابق دلالات الفاظ زبان عربی تفسیر کنیم.
۳- بدون علم و بدون دلیل از ورود به مسائل غیبی دوری کنیم.
▫️{وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِۦ عِلْمٌ ۚ إِنَّ ٱلسَّمْعَ وَٱلْبَصَرَ وَٱلْفُؤَادَ كُلُّ أُو۟لَٰئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْـُٔولًۭا} [سورة الإسراء: ۳۶]
▪️«از چیزی دنبالهروی مکن که از آن ناآگاهی. بیگمان چشم و گوش و دل همه مورد پرسوجوی از آن قرار میگیرد.»
والسلام علیکم و رحمة الله وبرکاته
پی نوشت:
[۱] مفهوم التفسیر والتأویل والإستنباط والتدبر والمفسر، د. مساعد بن سلیمان الطیّار، ص۸؛ دار ابن الجوزي.
[۲] تتمة أضواء البیان، محمد الأمین بن محمد المختار الشنقیطي، ج۸ ص۳۹۱.
نویسنده: بهمن بادینی
برگرفته از کانال: اعجاز القرآن