کد خبر: ۱۸۴۸۴
تاریخ انتشار: ۰۹ مرداد ۱۳۹۹ - ۰۷:۰۸-30 July 2020
عرفه، روز دعاست.
عصراسلام: ۱) "عرفه" پایه در معرفت دارد.
خداراچگونه می‌بینیم؟
من نمیدانم شما خدا را چگونه و با چه پیش فرضی می‌بینید؟
آیا با پیش فرضِ فقه ، یا فلسفه ، یا عرفان؟
اندیشه شما مورد احترام است، اما از دریچه ی معرفتی او را می‌شناسید، خواهش می‌کنم با این آیه قرآن منطبق کنیدکه خودش فرموده؛
" ای پیامبر به مومنان سلام مرا برسان و مطلع شان ساز که برنامه قطعی خدای‌تان ؛ رحمت است .. وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ ۖ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ" (انعام/۵۴)
دستور است روز عرفه با چنین دیدی با خدای مهربان "راز و نیاز و ناز" کنیم.
این روایت را ملاحظه کنید؛
حضرت زین العابدین (ع)در روز عرفه صدای نیازمندی شنید كه از مردم كمک طلب میکرد، امام به او فرمود:
"وای بر تو! آیادر روز عرفه، ازغیرخدا سوال می‌كنی! و حال آن كه امید می‌‌رود امروز بچه‌های در شكم مادر مورد فضل خدا باشند و سعید شوند.."
۲) بعدازمعرفت، مهم در عرفه این است که ؛ روز دعاست...
اهمیت "دعا" در چنین روزی با سخن ذیل قابل حِس است ؛طبق روایات معتبره ؛ "روزه در روز عرفه ، کفاره و جبران ۹۰ سال گناه است" .
اما در دستورات دینی و احادیث ما آمده ؛ اگر بسبب روزه حال دعا در روز عرفه را از دست میدهید ، روزه نگیرید و تا توفیق دعا را از دست میدهید.
۳) هماهنگی باطن ما با عالَم دعا و مناجات ضروری است و آن این است که دعا با "حضور قلب و توجه و نشاط" باشد.
متاسفانه رسم شده برای اینکه قانع شده باشیم که در روز عرفه به فضلیت دعا ، بار یافته ایم ، با کسالت و خستگی حدود دوساعت دعای عرفه امام حسین(ع) را میخوانیم و دائما از این پا به آن پا ، و گاهی ایستاده و گاهی نشسته ، و دائما سرشماری صفحات باقی مانده را داریم ، تا بالاخره دعا تمام شود!
راستش را بخواهید آن دعای مورد سفارش؛ این دعا با این شکل خواندن نیست.
به این دو تعبیر ، از دو عارف بزرگ که در بحث عرفانیِ دعا ، تخصص دارند عنایت کنید:
اول ؛
عارف ناشناخته امام خمینی در کتاب اربعین حدیث تصریح می‌کند :
این دعاهای طولانی که از ائمه (ع) صادر شده مانند دعای ابوحمزه و دعای عرفه و.. مناسب با حال خود آنان بوده و نه مناسب با حال امثال ما، ما باید به مقدار توان و حال‌مان بخوانیم .
دوم؛
سخن مهم عارف بزرگ مرحوم ملکی تبریزی درباره دعاهای طولانی است که می‌فرماید:
از صفحات دعاهای طولانی به مقداری که برای دعا نشاط داری و نیز حضور قلب و حال دقت در مضامین آن دعا را داری، از آن دعا را، بخوان.
عبارت کتاب المرقبات چنین است:
"اقراء من الدعوات الماثوره مایقتضیه نشاطک عن قلب حاضر و عن تدبر و تفهم لما تقول..."
۴)مهم ترین نکته که "نقطه عطف دعا" شمرده می‌شود ؛ "ادب عرفانی دعا" می‌باشد.
"ادب معرفتی دعا" در این است که آدمی از هر آنچه غیر خداست دست شسته و پشت سر گذارد ، و به کلی از مردم قطع امید کند ، و خود را در محضر حضرت رب العالمینی ببیند که همه چیز از آن اوست و آماده فضل و عنایت به بنده اش می باشد.
امام صادق (ع) فرمود:
« خدای عزّوجلّ به حضرت داوود وحي کرد: بنده‌ای از بندگانم نيست که بدون توجه به احدی از مخلوقاتم به من اعتصام پیدا کند ، سپس آسمان‌ها و زمین و آنچه در آن‌هاست بر علیه او نقشه بکشند جز اینکه برای او راه برون‌رفت از میان آن‌ها قرار می‌دهم؛ و بنده‌ای از بندگانم به احدی از مخلوقاتم اعتصام نیابد ، جز اینکه اسباب آسمان و زمین را از دستش قطع کنم... ؛ - أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى دَاوُدَ: مَا اعْتَصَمَ بِي عَبْدٌ مِنْ عِبَادِي دُونَ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِي عَرَفْتُ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ ثُمَّ تَكِيدُهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِيهِنَّ إِلَّا جَعَلْتُ لَهُ الْمَخْرَجَ مِنْ بَيْنِهِنَّ، وَ مَا اعْتَصَمَ عَبْدٌ مِنْ عِبَادِي بِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِي عَرَفْتُ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ إِلَّا قَطَعْتُ أَسْبَابَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ مِنْ يَدَيْهِ....»
این مفاهیم بلند معرفتی را سید بن طاوس در کتاب اقبال چنین رقم زده است : "انقطاع عن الکل و الیاس عن الناس و القیام الی الله بین الخوف و الرجاء..".
۵) بهترین دعای عرفانی
برای روز عرفه سه دعا از سه معصوم نقل شده؛
دعای عرفه امام حسین (ع)
دعای عرفه امام سجاد (ع)
دعای عرفه امام صادق (ع)
اما از یک قطعه دعای کوتاهِ بشدت عرفانی که استاد عزیز ما ؛ جناب علامه حسن زاده بر آن تاکید داشتند، در روز عرفه غفلت نکنیم:
«اللَهُمَّ نَوِّرْ ظَاهِرِی بِطَاعَتِکَ، وَ بَاطِنِی بِمَحَبَّتِکَ، وَ قَلْبِی بِمَعْرِفَتِکَ، وَ رُوحِی بِمُشَاهَدَتَکِ، وَ سِرِّی بِاسْتِقْلَالِ اتِّصَالِ حَضْرَتِکَ؛ یَا ذَالْجَلَالِ وَ الإکْرَامِ»
"التماس دعا"
هادی سروش
نظر شما
به روایت مذهبی ها