یکی از عوارض دورهٔ آخرالزمان این است که «توفیق» از مردم سلب می شود. توفیق از «وفق» به معنای هماهنگ شدن سلسلهای از مبادی و مقدمات برای انجام کاری است
بر این اساس، سلب توفیق به این معناست که مقدماتی که برای انجام یک کار لازم است، فراهم نمی شود. در عصر غیبت، حتی برای خوبان و شایستگان نیز بلایا و مشکلات فراوان می گردد و کارها در جای خود انجام نمی پذیرد و تناسب نمی یابد و امور و مجاری کارها همگون و همراه نمی باشد.
در این زمان، حتی طبیعت، زمان و امور غیر اختیاری نیز چنین وضعیتی پیدا می کند و هر امری تناسب خود را از دست می دهد. زمستان، زمستان نمی شود و گاه به تابستان منتقل می شود. پاییز زود از راه می رسد و بهار در زمستان اتفاق می افتد، باران منافع خود را نمی رساند و خلاصه آدم و عالم، درگیر حوادث تازه می گردد و این خود بلا و ابتلایی برای بندگان در این عصر است. عارضهٔ دیگر این که نگاه داشتن ایمان از نگاه داشتن آتش در دست مشکل تر و سخت تر است. این دوران به گونه ای است که کسی آزادی عمل چندانی ندارد و مؤمنی نمی تواند خود را در آرامش ببیند و هر لحظه انتظار خوف و خطری را دارد. دوره ای که صحت مزاج و سلامت روح کمتر می گردد، بیماری و فساد فراوان می باشد، امانی در کار نیست و هر کسی خود را در امان موقتی می بیند، بسیاری نیز خود را بیامان مشاهده می کنند و به دنبال تیر خلاص در حرکت می باشند، هیچ کس به دیگری اعتماد ندارد و به هیچ وجه نمی توان به کسی اعتماد کرد، تمامی روابط و دوستیها صوری و ظاهری است و با اندک حادثهای به هم می خورد و دشمنی جای آن را می گیرد. در چنین زمانی و در میان چنین سیلاب خون آلودی دیگر دلی محکم نمیماند، جانی سالم نمی شود، معلوم است روحی صافی نخواهد بود، قلبی از مهر پر نمی گردد، دستی به حق بر سری کشیده نمی شود و دنیا را تنها آشفتهبازاری فرا خواهد گرفت، بسیاری تلف و کشته می گردند، گروه گروه دست خوش حوادث می گردند و از گردونهٔ زندگی خارج و به فراموشی سپرده می شوند. خوب است در چنین زمانی انسان به خود آید و به خدای تعالی پناه برد، ساحلی گرچه سست و ناآرام بیابد، عمر خویش را در حالت انتظار سپری کند، خود را درگیر نسازد، با آب کشتی نگیرد و با آتش بازی نکند، در میان جمع خود را گرفتار نگرداند، با کمبودها بسازد، بی صدا و دور از هر جلوهگری خود را به خود مشغول گرداند. در این زمان، مؤمن باید حق تعالی را در نظر آورد و در خواب و بیداری به یاد او باشد و خود را از پناهگاه الهی بیرون نبیند تا بسیاری از حوادث موجود را بکاهد و آسیب کم تری ببیند و فرصت بیش تری پیدا کند. عبادت، توجه، نماز، قرآن کریم، فکر، اندیشه و انتظار را هرچه بیشتر در خود توسعه دهد تا شاید جان و دینی سالم به در برد و بی دین و نجس از دنیا نرود.
ایت الله نکونام