برزخ در لغت به معناى حائل و واسط بین دو چیز است و در اصطلاح، به معناى مرحلۀ بین دنیا و آخرت است؛ همان گونه که بین الطّلوعین واسط بین شب و روز است.
مؤمن وقتى از جاذبۀ صددرصد دنیا خارج و به سمت آخرت جذب مىشود، تا زمانى که کاملاً از جاذبۀ دنیا رها شده و صد در صد در جاذبۀ آخرت قرار گیرد، مرحلۀ واسطى را طى مىکند که گاهى جاذبۀ دنیا و زمانى جاذبۀ آخرت بر او مؤثّر است. این مرحلۀ واسط، برزخِ سیر اوست.
در این مرحله، هرگاه در جاذبۀ دنیا قرار مىگیرد، غصّه و حسرت و نگرانى و حرص و طمع و حسد او را در بر مىگیرد. و هنگامى که در جاذبۀ خدا و آخرت قرار مىگیرد، آرامش و شادى و قناعت او را فرا مىگیرد.
با طىّ این مرحله، بهتدریج از تأثیرات جاذبۀ دنیا کاسته مىشود و بر تأثیرات جاذبۀ خدا و آخرت افزوده مىگردد. این حالت ادامه دارد تا اینکه سالک کاملًا از جاذبۀ دنیا خارج شود و برزخ سیر او پایان یابد و کاملًا در جاذبۀ خدا و آخرت قرار گیرد و آرامش و شادى همیشگى بر او حاکم شود.
شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب